Sürekli ne yaptığınızı ve kiminle birlikte olduğunuzu bilmek istiyor. İstediğini yapmazsanız sinirleniyor. İşi berbat etmemeniz için size onun nasıl yapılacağına dair talimat veriyor.
Eğer siz, bir arkadaşınız ya da akrabanız böyle bir durumdaysa, sizi kontrol etmeye çalışan baskıcı bir erkekle karşı karşıya olmanız muhtemel.
Bunlar, Meksikalı çift ve aile terapisti Tere Diaz Sendra'nın görüşleri.
BBC Mundo Servisi'ne konuşan Sendra, "Cinsiyet eşitliği konusunda evrimleştiğimiz bir yüzyılda kulağa inanılmaz gelebilir, ancak sahiplenici ve kontrolcü davranışlarla kapana kıstırılmış danışmanlar o kadar çok görüyorum ki" diyor. "Özellikle de kadınlara oluyor" diye belirtiyor.
Aile içi şiddetin önlenmesi konusunda çalışan Sendra, psikolojik şiddete varan kontrolcü davranışın ne olduğunu, bu davranışın nasıl tespit edileceğini ve bundan nasıl kaçınılacağını anlattı.
Kontrolcü ve baskıcı bir partner nasıl tanımlanır?
Bu kaba, sert ve saygısız bir kişidir.
Hepimiz bir ara kontrolcü bir şekilde davranmışızdır ancak psikolojik şiddet uygulayan kişi bazı imtiyazlarını hükmetmek ve başka bir kadını ya da erkeği kendi arzularına, çıkarlarına, ihtiyaçlarına ve gerekliliklerine göre boyun eğdiren kişidir.
Psikolojik şiddet uygulayan kişi nasıl bir strateji izler?
Genellikle baştan çıkarma, manipülasyon ve korku içerir, bunlar da tehditvari bir davranışı.
En tehlikeli vakalar, "narsistik sapkınlık" şeklindeki davranış bozukluklarına sahip kişilerdir.
Kurbanları suçlunun kendileri olduğuna, başka kimsenin onları istemeyeceğine ve başka bir hayata adım atamayacaklarına inanana kadar onları tamamen değersizleştirmek, susturmak ve kafalarını karıştırmak isterler.
Ancak bunlar nadir görülen vakalar.
Psikolojik şiddete eğilimli bir partnerin özellikleri neler?
- Zaferleri ve flörtleriyle böbürlenir
- Partnerine ya da ilişkiye vakit ayırmaz
- Saygısızca davranır
- Ana karakter olmak ister
- Başkalarının duygularının onun için önemi yoktur
- Kontrolcü ve sahiplenicidir
- Eylemlerinin ve tepkilerinin nadiren sorumluluğunu alır
- Eğer "kendi tipi" değilse, partneri de dahil olmak üzere başkalarını hor görür
- Şakaları, sarkazmı ve ironiyi kötü davranışların tuzu biberi olarak kullanır
- Kendi tatmini ve cinselliği önceliğidir
- Yalan söyler
- Çatışmadan kaçınır
- Böler ve zafer kazanır
- Cazibelidir
Kadınlar da psikolojik şiddet uygular mı?
Psikolojik şiddetin, gücü elinde tutmakla genellikle doğrudan ilgisi var.
Ancak kadınları başkalarının uyduları gibi davranmaları için koşullayan pek çok etken de var - özellikle de çocuklarının ve partnerlerinin.
Öte yandan erkekler, kendilerini kendi hayatlarının kahramanı yapmaya daha fazla eğilimliler.
Ancak kadınlar da duygusal şiddete varan baskı uygulayabilir. Kadın da partnerini ekonomik olarak kontrol altında tutabilir ya da partnerini çocukları görmesini engellemekle tehdit edebilir.
Duygusal şiddet uygulayanlar böyle mi doğar yoksa büyüdükçe mi böyle olur?
Genellikle birbiriyle bağlantılı pek çok faktör var.
Daha tepkisel ve şiddete eğilimli olarak doğmuş kişiler de var. Daha az hoşgörülü olma ve çabuk hayal kırıklığına uğrama eğilimindeler. Aynı zamanda mütemadiyen bir onaylanma isteği içindedirler.
Bu tür insanlar istemeyerek de olsa daha sonra pişmanlık duyabilecekleri tepkileri göstermeye daha fazla eğilimliler.
Ancak bir tür cesaret ve bağımsızlık gösterilerini yücelten ve ödüllendiren ataerkil bir yapıda yaşadığımız gerçeğine de gözlerimizi kapatamayız.
Çoğu zaman erkek çocukları "adam" olmayı öğreniyor. Bu tür davranışlar kültürel olarak normalleştiriliyor ve "narsistik sapkın" tarzı ekstrem boyutlara taşınabiliyor.
Kadınlar da psikolojik şiddete eğilimli insanlar büyütebilirler mi?
Kadınlar bu tür sistemlerin içinde kendilerini bulurlar, onları yaratmazlar.
Kontrol, sahiplenme ve psikolojik şiddete ilişkin pek çok durumun normalleştirildiği ve görmezden gelindiği ataerkil bir dünyada yaşıyoruz.
Bir kadın kararlı, açık sözlü, biraz fevri olduğunda, hemen deli ya da cinsel açlık çeken biri olarak görülüyor.
Ancak aynı özelliklere sahip bir erkek, "karakter sahibi" şeklinde yorumlanıyor.
Psikolojik şiddete eğilimli olanlar değişebilir mi?
Eğer isterlerse, evet.
Ancak bu zordur, çünkü kimse sahip olduğu ayrıcalıkları kaybetmek istemez.
Eğer narsistik kişilik bozukluğu ve sosyopati eğilimleri olan biriyle ilişki içindeyseniz, size uzaklaşmanızı öneririm.
Ancak erkeklerin karşılarındaki kişiyi korkuttuklarını anlamadıklarını söyledikleri durumlar olacaktır. Bu insanlar başkalarını değiştirmek yerine kendileri değişebilirler.
Erkeklere ne söylerdiniz?
Bir ilişki bittiğinde, kadınların bunu aşmalarına destek olacak daha fazla çevreleri ve duygusal bağlantıları oluyor.
Erkekler yabancılaşma ve duygusal okuryazarlıkları daha düşük olması nedeniyle daha fazla fiziki risk altındalar.
Pek çok erkek güçlü olma ve her şeyi bilen ve koruyan olma fikrine takılıp kalmış durumdalar - profesyonel hayatlarında da başarılı olmak buna dahil.
Ancak zayıf olarak algılanmaktan korktukları için konuşmaktan kaçındıkları acıları ve kederleri var.
Bundan uzaklaşan erkekler özgürlüğü kucaklıyorlar.
Kadınlara tavsiyeniz var mı?
Aşk harika ve onu aramaya devam etmek zorundayız.
Ancak pek çok kadın aşkın hayattaki tek şey olduğunu düşünüyor, bu da onları kişiliklerinin diğer kısımlarını unutmaya itiyor.
Sevme ve sevilmenin dışında kişisel anlamda bir değer görmüyorlar.
Onları güzel bir şekilde sevilmeyi aramaya ve kötülerine nokta koymaya davet ediyorum. Ve aşkı hayatlarındaki tek proje haline getirmemeye.