Şeker Kurumu'nun internet sitesinden yayımlanan “2009/10 Avrupa Pancar Şekeri Üretimi İlk Tahmini” adlı rapor özetine göre, Brezilya ve Hindistan'da üretim beklentisi ilk tahminlerin altında kaldığı için, fiyatlarda artış beklentisi bulunuyor.
“Dünya şeker piyasasında fiyatların, son zamanlarda yıllardır görülmeyen düzeylere yükseldiğine” işaret edilen raporda, vadeli ham şeker fiyatlarının, 1981;den beri en yüksek seviye olan 544 dolar-tona ulaşırken, beyaz şekerin en yakın vadeli işlem fiyatının, 1 Ekim;den sonra geçerli olacak yeni AB referans fiyatının bile üzerine çıkarak 602,40 dolar/tona (420,05 avro/ton) çıktığı kaydedildi.
Rapora göre, AB referans fiyatı 1 Ekim;de 541,50 avro/tondan 404,40 avro/tona düşerken, ACP/AGÜ için garanti edilmiş ham şeker fiyatı da 448,80 avro/tondan 335,2 avro/tona düşecek. Raporda, ödenen gerçek fiyatlar hala yüksek olsa da AB fiyatlarının uzun yıllardır dünya fiyatlarına hiç bu kadar yakın olmadığına işaret edildi.
Brezilya;dan sonra dünyanın ikinci büyük üreticisi ve dünyanın en büyük tüketicisi olan Hindistan'da son 83 yılın en kuru Haziran ayı yaşandı. Brezilya;nın ana şeker üretim bölgesi olan Merkez/Güney;in bir kısmı normalden 4 kat daha fazla yağış aldı. Bu gelişmelerin etkisiyle, bu yıl ham şeker fiyatları
yüzde 100 ve beyaz şeker fiyatları yüzde 80 yükseldi. Bu iki ülkede üretim beklentisi ilk tahminlerin de altında olduğundan, fiyatların daha da artma potansiyeli bulunuyor.
AB'DE PANCAR REKOLTESİ YÜKSEK
Avrupa;da ise pek çok büyük üretici ülkede olumlu hava koşulları nedeniyle verimin rekor düzeylere yükselmesi sonucu üretimde önemli artışlar bekleniyor.
AB şeker reformunun 4 yıllık geçiş döneminin ilk 3 yılında, hedeflenen şeker üretim seviyesi için endüstrinin önemli ölçüde küçülmesi sağlanırken, 2009/2010 pazarlama yılında, büyük miktarda ilave kotadan vazgeçme ve fabrika kapanmalarının olmayacağı öngörülüyor.
Bu dönemde sadece İspanya'da kotadan vazgeçme yaşanacağı belirtiliyor.
AB;nin, tatlandırıcı üretimini (inülin şurubu ve izoglukoz dahil) 6,5 milyon tonluk azaltma hedefi, 356 bin tonluk eksiklik ile gerçekleştirildi. Bu indirimin Şubat 2010;a kadar tamamlanabileceği kaydediliyor. Pancarın yetişme döneminde şimdiye kadar elverişli geçen hava koşulları göz önünde bulundurulduğunda, geçen yıl ham değer olarak 14,9 milyon ton olan AB şeker üretiminin, 2009/10;da 16 milyon tona ulaşarak yine kotanın (14,5 milyon ton) üzerinde gerçekleşmesi bekleniyor. Etanol amaçlı üretilen pancarın şeker eşdeğeri bu rakamların dışında tutuldu.
Rapora göre 2009-10 döneminde şeker üretiminin, Fransa;da 4,1 milyon ton, Almanya;da 3 milyon tonuk kotaya karşılık 3,9 milyon ton, İngiltere;de, 1,1
milyon tonluk kotaya rağmen 1,2 milyon olması bekleniyor.
Belçika;da optimum hava koşulları nedeniyle, pancar verimi bakımından dünyada üçüncü olan ülkenin, bu yıl birinci sıraya yükselmesi bekleniyor. 2009/10;a ilişkin deneme ölçümlerinde pancarın şeker içeriği rekor kırarak yüzde 17,66;ya, hektara pancar verimi 69,76 tona, hektara şeker verimi de 12,32 tona yükseldiği tahmin ediliyor.
İspanya;da, şeker reformu öncesi 110 bin hektarlara ulaşan ekim alanı, reform kapsamında kota bırakmaları (bu yıl 144 bin ton) sonucu bu yıl 49,7 bin hektara düştü. Bu yılın şeker üretim tahmini de 555 bin ton.
İtalya;da, AB Şeker Reformu öncesi 19 olan fabrika sayısı 4;e düştü. Toplam üretimin 530 bin ton olacağı öngörülüyor.
Rusya;nın 2009/10 şeker üretimi, verim ve ekim alanındaki azalma sonucu bir yıl önceki 3,5 milyon;luk rekor düzeyden 2,9-3 milyon tona düşebilecek.
Ukrayna;da ekim alanındaki önemli düşüşe rağmen verim yüksekliği nedeniyle şeker üretimi 2009/10;da muhtemelen 1,6 milyon tona kadar çıkabilecek.
Raporda, Türkiye;nin şeker üretiminin son yıllarda 1,8-2,3 milyon ton civarında seyrettiği, 2009/10 şeker üretiminin de bir önceki yıla göre değişmeden 2,3 milyon ton düzeyinde beklendiği kaydedildi.
BS'NİN ETANOL ÜRETİMİ
Rapordaki verilere göre, İngiltere'nin tek pancar şekeri üreticisi olan British Sugar (BS), her yıl 55 bin ton (70 milyon litre) kadar etanol üretimi için yaklaşık 120 bin ton şeker karşılığı 650 bin ton şeker pancarı işliyor. BS'nin yeni yaptığı etanol fabrikası, gelecek yıl yaz aylarında işletmeye alınacak. Hammadde olarak buğday kullanacak fabrikada yılda 420 milyon litre civarında etanol üretilecek.