Ermenistan sınırının açılması için atılan adımlar, bölgeye Ermeni turist yağacağı beklentisiyle dünyaca ünlü bir otel zincirini harekete geçirdi.
Türkiye'nin Karabağ'ın işgali nedeni ile 1993'te kapattığı Ermenistan sınırının açılmasının önünü açacak diplomatik görüşmelerdeki olumlu gidişat, dünyanın önde gelen şirketlerini harekete geçirdi. Ermeniler için adeta "Kâbe" sayılan manastır ve tarihi eserlerin beşiği olan Doğu Anadolu'nun yeni bir cazibe merkezi olma potansiyeli turizmcilerin iştahını kabarttı. Dünyaca ünlü bir otel zinciri şimdiden, sınır açılır açılmaz Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde toplam 40 tane dört yıldızlı otel inşaatına başlanmasını öngören bir proje hazırladı.
Referans gazetesinin haberine göre; Türk-Ermeni İş Geliştirme Konseyi'ne (TABDC) projeyi sunan ünlü otel markası, şu an için isminin saklı tutulmasında ısrarlı. Ancak hem Ermeni TÜSİAD'ının başkanı hem de TABDC'nin Eşbaşkanı Arsen Gazaryan'a göre Türkiye'nin doğu illeri 40 büyük oteli de aşan bir potansiyel barındırıyor.
Gazaryan, Türk-Ermeni sınırının açılması halinde oda-kahvaltı hizmet verecek butik tarzı otellerin de bu yörelerde çok popüler olabileceğine işaret ediyor. Ermenistan ulusal hava yolu Armavia'nın yakında başlayacağı Erivan-Los Angeles seferinin, sınırın açılması halinde Türkiye turizmine de önemli katkı sağlayacağı tahmin ediliyor. Gazaryan ile Türk muadili Kaan Soyak'ın projeksiyonlarına göre Erivan'ı ziyaret edecek olan diyaspora Ermenileri Türkiye'yi de kapsayan paket turlara yönelecek.
Doğu ekonomisine taze kan
Ermeni diyasporasının dünya genelindeki nüfusunun 6 milyonu geçtiğini hatırlatan Kaan Soyak, 2008 yılında Ermenistan'a giriş yapan ABD ve AB pasaportluların sayısının 500 bini bulduğunu belirtiyor. Ancak Soyak, sınırın açılması halinde Türkiye'ye ilk etapta gelecek turizm gelirini hesaplarken mütevazı rakamlar üzerinden gidiyor:
"Basit bir hesap yapalım. Doğudaki şehirleri ziyaret edecek her turist iki gün kalsa ve günde 100 Amerikan Doları harcasa 200 dolar yapar. Senede 200 bin Ermeni gelse bu da doğu ekonomisine 40 milyon dolarlık taze kan demek."
Turizmin Türk tarafındaki "sınır açılması bizim değil Ermenistan'ın çıkarına hizmet edecek" şeklindeki yaygın kanaati kıracak önemli bir unsur olduğunu belirten Gazaryan, Türk işadamları için imkânların bununla sınırlı olmadığına dikkat çekiyor.
Gazaryan geçen haftalarda İTKİB (İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri) yetkilileri ile yaptığı görüşmelerde Ermenistan'daki fabrikalarda düşük fiyatlı üretim ve Rusya başta olmak üzere üçüncü ülkelere ortak ihracat önerisini gündeme getirmiş.
Türk girişimcilerin ilgisini çekebilecek bir diğer ticari işbirliği alanı ise gıda işleme sanayii. İşlenmiş gıda ihracatında bölge ülkeleri arasında hatırı sayılır yer edinen Ermenistan, mevsim sebze ve meyvelerini Arjantin ve Hindistan gibi uzak ülkelerden ithal ediyor. Hammaddenin Türkiye'den gelmesinin maliyetleri düşüreceğine dikkat çeken Gazaryan, sınırın açılmasının Türk tarım ve hayvancılığına yeni bir pencere açacağına inanıyor.