Van depreminin ardından ortaya atılan kentsel dönüşüm projesiyle ilgili tasarının tamamlandığını ifade eden Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, “Çürük binalar röntgen cihazlarıyla tespit edilecek. Binası çürük çıkana yıkması için bir süre vereceğiz. Bu sürede yıkılmazsa biz yıkacağız ve masrafını da bina sahibinden alacağız” dedi.
İstanbul’da bu konuda bir toplantı düzenleyen Bakan Bayraktar, ‘Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı’nın ocak ayında çıkmasının planlandığını kaydetti. Yasanın önemli iki bölümü bulunduğunu bildiren Bayraktar, ilkinin çürük binaların yakılması ile ilgili, ikincisinin de yıkılan binalardaki arsaların değerlendirilmesi olduğunu belirtti. Bayraktar konuyla ilgili şunları söyledi: “Riskli binaları tespiti için Almanya’dan röntgen cihazları getirdik. Yasa çıktıktan sonra başta İstanbul olmak üzere bütün binaları bu cihazlarla ücretsiz olarak tarayacağız. Binası çürük çıkana yıkım için üç süre vereceğiz. Bina yıkılmadığında idari makamlarca yıktırılacağı belirtilerek bir ay daha süre verilecek. Bu sürede sonunda da yıkılmazsa biz devreye gireceğiz. Bina yıktırılacak ve yıkım masrafı kadar bedel tapuya haciz olarak konulacak. Yıktırmak için parası olmayana destek de olacağız.”
'Üçte ikinin kararı geçerli'
“Yıkım sonrası, binanın bulunduğu alan hisseli arsa haline gelecek” diyen Bakan Bayraktar, şöyle devam etti: “Hisse sahipleri isterlerse arsalarını kendileri değerlendirebilecek. Anlaşma olmazsa hisse sahiplerinden ‘üçte ikisinin’ kararı geçerli olacak. Anlaşmaya yapmayanların hisse değerleri hesaplanacak ve almaları için çoğunluğa teklif edilecek. Çoğunluk alırsa sorun kalkmayacak. Çoğunluğun parası yoksa hisseleri devlet alacak ve Toplu Konut İdaresi adına tapu tescil edilecek. Arsaya devlet de ortak olacak.”
‘Hamurabi’ tarzı olmaz'
Bundan sonra bina aşamasına geçileceğini söyleyen Bayraktar arsa değerlendirildikten sonra devletin payını satarak parasını alacağını söyledi. Bu işlemler sırasında küçük parsellerin birleştirilerek uygulamanın kentsel dönüşüm haline getirileceğini söyleyen Bayraktar, “Yıkıma itiraz için dava açılamayacak. Bina yıkıldıktan sonra ortaya çıkacak arsanın değerlendirilmesi konusunda üçte iki çoğunluk sağlanamazsa bu kez de devlet devreye girerek arsayı rayiç değer üzerinden kamulaştıracak” diye konuştu. Sakat bulunan binaların 3 ay içinde sahibi/sahipleri tarafından yıkılması gerektiğini anlatan Bayraktar, bu olmadığı taktirde kurumların yıkımı yaparak, masrafları adına sahiplerinin ilgili paylarına haciz konulacağı bilgisini aktardı. Bununla birlikte Bayraktar, “Bu iş Hamurabi kanunları kullanılarak olmaz. İnsanlarla uzlaşarak bu işi çözeceğiz” dedi.
'Kaynağı ‘Babacan’ düşünsün'
Türkiye genelinde 19 milyon konut bulunduğunu söyleyen Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, yüzde 40’ının yenilenmesi gerektiğini söyledi. Bayraktar, “Bu 7.6 milyon konut demek. Ancak bunu öyle hemen yapılacakmış gibi düşünmemek lazım. Bu 20 yıllık bir proje olacak. Bunun için de 400 milyar dolar gibi bir para gerekiyor” şeklinde konuştu. Bu dönüşümü tüm partilerin ve halkın mutabakatıyla yapmak istediklerini söyleyen bayraktar, ‘Parayı nereden bulacaksınız’ sorusunu, “Kaynak bulmayı Başbakan Yardımcısı Ali Babacan düşünsün” dedi.
'Van baştan inşa ediliyor, 100 bin kişiye iş geliyor'
Erdoğan Bayraktar, Van’da çadırlarda 14.000 kişinin yaşadığını, 10 bin ailenin İstanbul’a getirildiğini ifade etti. Bayraktar, birkaç ay sonra Van’da büyük konut hamlesini başlatacaklarını ifade etti.
Van’da 30 bin konut inşaa edeceklerini söyleyen Erdoğan Bayraktar, “Mart’ta başlıyoruz. Bir konutun inşaasında 3.5 kişi çalışır. 30 bin konut yaklaşık 100 bin kişiye iş yaratacak. Kent ekonomisinde büyük bir canlılık olacak. Depremden sonra kenti terke denler geri dönecek” dedi. Konutların 100 metrekare olacağını söyleyen Bayraktar, çok düşük bedellerle 20 yıl taksitle satılacağını belirtti. Bayraktar, “Başbakan fiyatı yüzde 30 aşağı çekebilecek. Kendi evini yapmak isteyene de düşük faizli kredi vereceğiz” diye konuştu.
Silueti bozmak ‘yıkım’ sebebi
Kent silueti tartışmalarıyla ilgili açıklama yapan Erdoğan Bayraktar, şehrin çehresini bozan projeden kaçınmak gerektiğini bildirdi. İmar alan firmaların istediği projeyi yapamayacağını ileten Bayraktar, “Her imar alan istediği projeyi geliştiremez. Firmalar imarı alıyor ve sonra sağını solunu değiştiriyor ve kentin görüntüsüne zarar veren binalar yapılıyor. İmar mülkiyet hakkı değildir. İnşaat firmaları imar aldık diye kentin siluetini bozamaz. Böyle yapanların binasını yıkarak ders vermek gerekir” diye konuştu.