Kültür ve Turizm Bakanlığı, başlattığı yeni uygulamayla çevreye duyarlı konaklama tesislerinin yıldızlarını yeşile boyayacak. Her biri ayrı puandaki 122 maddelik "çevreci" tesis formunun 8 temel maddesine uyup asgari puana ulaşan tesis, "yeşil yıldız" alıp, çevreciliğini belgelendirmiş olacak.
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) da şemsiyesi altındaki çevreye duyarlı tesislere "beyaz yıldız" vereceğini açıkladı, Tesislere yıldız verme yetkisine sahip bakanlık da "yeşil yıldız" adı altında yeni bir kampanya başlattı. 1993 yılındaki kampanyasında çevreci tesislere "Çevre Dostu Kuruluş" belgesi ve çam ağacı simgeli plaket veren bakanlığın çalışmaları, o dönemde yeterli ilgiyi görememişti. Ancak, günümüzde küresel ısınmanın dünyayı daha çok tehdit etmesi, otellerin atıklarının denizleri kirletmesi ve turistlerin bu konuda duyarlılık göstermeye başlaması, bakanlığı tekrar harekete geçirdi. Hazırlıkları 1,5 yıl süren kampanya "dünyan için, ülken için, çevren için, geleceğin için, duyarlılığını göster! şimdi" sloganıyla hayata geçiyor.
"Çam ağacı"nın devamı gibi görünse de bu kampanyanın daha kapsamlı ve güncel olması, TUROFED’in projesiyle de daha ayrıntılı kriterleri bulunması ve daha resmi nitelik taşımasıyla ayrıldığı ifade ediliyor. Yine de iki kampanyanın aynı dönemde başlamasının, duyarlılığı artırarak, birbirine destekleyici nitelikte olacağı kaydediliyor.
Çevrecilik belgelenecek
Turizm sektörünün görüşleriyle AB ve uluslararası kriterler göz önüne alınarak hazırlanan proje, gönüllülük esasına dayanacak. "Yeşil Yıldız" için başvuran tesis, su ve enerji tasarrufundan yatak odalarındaki düzenlemelere, duşlar ve tuvaletlerden, deterjan ve atıklarına, 10 başlık altında, farklı puanlara sahip 122 kriter üzerinden değerlendirilecek. Yıldız sayısı, tatil ve şehir tesisi olması gibi özelliklerine göre, belirlenen asgari puana ulaşan tesis "yeşil yıldız"ı hak edecek. Böylece, otel veya tatil köyünün girişindeki plakette sınıfını gösteren yıldızlar yeşile boyanacak, plaket üzerinde "Çevreye Duyarlı Tesis" ibaresi yer alacak. Otellere çevreciliğini belgelendirme fırsatı sunacak uygulama, giderek çevreye duyarlı tesislere yönelen Avrupalı turistler için de çekici bir unsur olacak.
Yeşil yıldız için temel şartlar
Yıldızını yeşile boyamak isteyen bir tesisin, öncelikle formdaki şu temel kriterleri yerine getirmesi gerekiyor:
"İşletmelerin çevre politikası ve eylem planı olması, bunun kağıt üzerinde kalmaması için de planı uygulayacak özel bir yetkili bulunması veya uzman firma hizmeti alınması gerekiyor. İşletmenin, su, ısıtma ve soğutmadaki enerji tüketimi, kullanılan kimyasal maddeler ve ortaya çıkan atık miktarını gösteren verileri toplaması ve izlemesi, havalandırmadan bulaşık ve çamaşır makinelerine tüm tesisat ve donanımların koruyucu bakım ve onarımını periyodik yaptırması ve çevreye duyarlı atık su planının bulunması." Bunun yanında, tesisteki tüm çalışanların çevreye özen göstermesini isteyen bakanlık, çevre bilincinin artırılması ve eylem planının uygulanması için personele eğitim verilmesini de temel kriterler arasına yerleştirmiş.
Yeşil yıldız isteyenlere ipuçları
İşletmeciler, tesislerindeki bazı unsurlara dikkat ederek, "Yeşil Yıldız"a sahip olabilir. Tesislere puan kazandıracak ip uçları şöyle: "Elektrik, ısıtma ve soğutma sistemiyle temiz sıcak su için kullanılan enerjinin tamamının, yenilenebilir bir enerji kaynağından sağlanması. Mimari tasarımının çevreye duyarlı olması, inşatta sırasında çevreye zarar verilmemesi için önlem alınması ve yapı malzemelerinin çevreye duyarlı seçilmesi.
Tesisin inşaat alanının çok geniş yer kaplamaması ve çevredeki vahşi hayvanların korunması."
Dikkat çeken maddeler
Tesislerin çevreye duyarlılığını ölçecek formdaki dikkat çeken diğer unsurlar da şöyle: "Odalarda elektrik sisteminin, müşteri odadan ayrıldığında otomatik kapanması. Isıtma ve soğutmada merkezi sistem kullanılması, enerjide sera gazı yayan kömür ve ağır petrollerden uzak durulması ve odaların en az yarısının sigara içilmez olması. Yerel yönetim ve idarelerle çevreye duyarlılık çalışmaları yapma ile tesisteki peyzaj düzenlemesi ve ağaçlandırma işleri. İşletmede harekete duyarlı ışıklandırmanın bulunması." EMAS, ISO 14000, ISO 14001 ve Mavi Bayrak gibi sahip olunan her sertifika da işletmelere artı puanlar kazandıracak.
İlginç kriterler
Formdaki ilginç bazı kriterler de şunlar: "Kahvaltı ve öğünlerde, en az iki yerel yiyecek ürününün sunulması. Sağlıklı günlük yiyecek artıklarının hayır kurumlarına dağıtılması. Otellerde yangın uygulamalardan biri, oda ve genel kullanım alanlarında tek kullanımlık ürünlerin bulunması. Yağmur ve arıtılmış atık sularının bahçe veya tuvalet rezervuarlarında kullanılması. Deniz suyundan içme veya kullanma suyu elde edilmesi." Ayrıca, binaların giriş kapılarında rüzgarlık veya hava perdesi bulunması, az elektrik tüketen cihazlar kullanılması ve deterjan konusunda önlemlerin alınması da kriterler arasında yer aldı.