Soru: Merhaba. Benim 2,5 yaşında bir yeğenim var. Babasıyla annesi boşandı. Yeğenim yanımızda kalıyor ve babasıyla görüşmüyor. Ben sizden şunu öğrenmek istiyorum, babasız olması onu ruhsal yönden çok mu etkiler? Biz bu açığı kapatmak için nasıl davranmalıyız?
Teşekkürler.
Gönderen: Berna B.
Cevap
Sayın Berna Hanım,
Çocuklar için ideal ortam anne ve babanın birlikte olduğu bir aile ortamıdır. Ancak her ailede bu ideal ortam bulunmayabilir ya da bazı nedenlerden dolayı bozulabilir. Her anne ve babası boşanmış olan çocuğun ruhsal problemleri olacağını söylemek doğru olmayacağı gibi anne babası birlikte olan her çocuğun da ruhsal yönden sağlıklı olabileceğini söylemek zordur.
Boşanmanın getireceği değişiklikler hiç kuşkusuz taraflar kadar çocuğu da etkileyecektir. İlk olarak anne babasının ayrılığı nedeniyle bir ev değişikliği yapmak durumunda kalabilir. Bu yeni ortama alışması biraz zaman alacaktır. Bu dönemde çocuğun sorduğu sorulara doğru, açık ve net cevaplar vermek önemlidir. Geçiştirmek ya da yanlış bilgiler vermek durumu daha da kötüleştirebilir. Örneğin, çocuk “babam nerde o niye burda değil?” diye bir soru sorduğunda anne “iş seyahatine gitti işi bitince gelecek” gibi bir cevap verirse çocuğun boş yere umutlanmasına neden olacaktır. Bunun yerine çocuğun yaşını göz önünde bulundurarak anlayacağı bir dilde boşanma anlatılmalıdır. Artık anne ile babanın aynı evde oturmayacağı ancak istediği an babayı görebileceği anlatılmalıdır.
2-3 yaş döneminin bir özelliği olarak çocuklar etraflarında olan herşeyden kendilerini sorumlu tutarlar, olayları kendi kontrollerinde zannederler. Bu yüzden kendi davranışları yüzünden anne babasının boşandığı düşünüp kendilerini suçlayabilirler. Boşanmanın hiçbir şekilde çocuğun yaptığı bir şeyden kaynaklanmadığı net bir şekilde çocuğa ifade edilmelidir.
Bir diğer nokta da anne ve babanın boşanma konusundaki algıları ne kadar olumsuzsa çocuk da bunu farkedecek ve o da bunu olumsuz bir şekilde yaşayacaktır. Boşanmanın herkesin başına gelebileceği ancak anne ve babasının ona sevgisinin azalmayacağı çocuğa hissettirilmelidir. Bazı anne babalar kendi suçluluk hislerinden dolayı çocuklarını üzmemek adına onların her istediğini yapmak isterler. Ancak çocuğun kurallara ve olumlu disiplin yöntemleriyle eğitilmeye/yetiştirilmeye ihtiyacı vardır. Anne ve baba aynı evde yaşamıyor olsalar bile çocuklarının disiplini konusunda hem fikir olmalıdırlar. Çocuklarının iyiliği ve mutluluğu için beraber olduklarında aralarında olumlu bir iletişimin olması önemlidir. Çocuğun hem annenin hem de babanın sevgisine ihtiyacı vardır. Bu yüzden taraflardan birini çocuğun bakımından mahrum bırakmak sağlıklı olmayacaktır.
Sonuç olarak hayatında olan her tür değişiklik gibi boşanma da çocuğu etkileyecektir. Ancak etkilerin olumsuz olacağı ön yargısına varmadan önce olumsuz olabilecek etkileri çocuk için olumluya çevirme yolları araştırılmalıdır. Aile büyüklerinin (yakın akrabaların) sevgisi ve ilgisi, babanın çocuğun bakımındaki rolünü devam ettirmesi ve sık aralıklarla çocuğunu görmesi, evde baba hakkında olumsuz konuşulmaması, annenin çocuğunun yanında olması ve bunun gibi destekleyici faktörler çocuğa bu süreçte yardımcı olacaktır.
Sağlıklı ve mutlu günler dileriz.