T24 - Bu sabah IMF'ten yapılan açıklamaya göre, Türkiye ile artık stand-by konusunu görüşmüyoruz denildi.
IMF'den sabah saatlerinde gelen açıklama :"Artık Türkiye ile stand-by konusunu görüşmüyoruz" Eski IMF icra direktörü Selim Çakır açıklamayı yorumladı : "Program görüşmeleri oldukça uzun bir süredir devam ediyor biliyorsunuz iki taraf da bunu sonuca ulaştırmak istedi. Anlıyoruz ki karşılıklı olarak program yerine normal madde-4 konsültasyonu yolunda ilerlemeye karar verdiler. Zaten IMF Başkanı'nın bir süre önce yaptığı bir açıklama vardı; Artık bir karar verilse iyi olur" diye. Başbakan'ın açıklamaları vardı; Bir sonuca ulaştıracağız bu sefer diye. Anlaşılıyor ki sonuca ulaştırdılar ve anlaşmamaya karar verdiler."
Piyasa Uzmanı Arzu Odabaşı: "Mayıs ayında heyet gelecek ve tekrar görüşülecek denildiği zaman biz kendi aramızda ' bu iş bitti' demiştik. Ama tabii bunu net bir şekilde duymak piyasalar için çok daha önemliydi, yoksa piyasa hala bir tarafta bu beklentiyi tutuyordu. Eğer yurtdışı tarafında çok sert negatif bir gelişme olmazsa özellikle Amerika, Avrupa'da; biz bu süreci kolay atlatırız büyük olasılıkla. Hükümetin burada ekonomi yönetiminin biraz daha aktif olup kendini , neyi nasıl yaptığını biraz daha açıklaması ve bizim nereye gittiğimizin üzerinde biraz daha durması gerekli diye düşünüyorum. Onun için piyasalarda şok edici bir karar olmadı. Yavaş yavaş oraya getirildiğimiz bir dönem. Ama olsa iyi olurdu, sigorta niteliğinde algıladığımız bir durum olduğu için bir satış baskısıyla karşı karşıya geliriz.Devamında tekrar kendi dengelerimize döneriz çok büyük olasılıkla."
IMF heyetine davet
Nisan tarihlerinde yapılacak IMF-Dünya Bankası bahar toplantılarının ardından madde IV görüşmelerini yürütmek üzere Türkiye'ye davet edildiğini bildirdi.
Hazine Müsteşarlığının basın duyurusunda, ''Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) bir heyet, 24-25 Nisan tarihlerinde yapılacak IMF-Dünya Bankası bahar toplantılarının ardından Madde IV görüşmelerini yürütmek üzere ülkemize davet edilmiştir'' ifadesi kullanıldı.
Madde IV görüşmelerinin tüm üye ülkelerin IMF Ana Sözleşmesi gereğince her yıl gerçekleştirmesi gereken bir konsültasyon mekanizması olduğu kaydedilen duyuruda, bu görüşmeler kapsamında ülkelerin maliye ve para politikaları ele alındığı, dış denge ve kamu borç gelişmelerinin incelendiği ve uygulanan politikaların büyüme ve ödemeler dengesi üzerindeki etkilerinin değerlendirildiği belirtildi.
Türkiye'nin son Madde IV gözden geçirmesinin Mayıs 2007 tarihinde yapıldığı anımsatılan duyuruda şu unsurlara yer verildi:
''Bilindiği üzere 16 Eylül 2009 tarihinde ülkemizce açıklanmış olan Orta Vadeli Program çerçevesinde 2010-2012 dönemi için ihtiyatlı bir makro çerçeveye dayalı olarak kamu açığı ve borç stokuna ilişkin bir uyum politikası ortaya konulmuştur. Orta Vadeli Programda makroekonomik ve mali hedefleri destekleyecek kapsamlı bir yapısal reform programına da yer verilmiştir.
Orta Vadeli Programın açıklanmasının ardından, Uluslararası Para Fonu, Programda ortaya koyulan hedefleri ve program varsayımlarını gerçekçi, ulaşılabilir ve tutarlı bulduğunu açıklamıştır. Orta Vadeli Program çerçevesinde uygulamaya konulan mali uyum tedbirleri kamu finansman dengesini sağlıklı bir yapıya oturtmuştur. Programın öngörüldüğü biçimde uygulanmasıyla birlikte, kredi derecelendirme kuruluşları da aynı değerlendirme ile Türkiye'nin kredi notunu arka arkaya artırmıştır.
Mevcut gelişmeler ve veriler, Orta Vadeli Programda öngörülen politikalar altında, 2010 yılı ve izleyen dönemde bütçe açığı, kamu finansman ihtiyacı, iç borç çevirme oranı, borç yükü ve benzeri göstergelerin programda öngörülenden daha olumlu bir düzeyde gerçekleşeceğini ortaya koymaktadır.
Başlatılacak Madde IV konsültasyon süreci, Türkiye ekonomisinin güncel bir görünümünün ortaya konulmasına ve Madde IV gözden geçirmesi sonrasındaki dönemde IMF ile ilişkilerin nasıl bir çerçevede yürütüleceğinin daha kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesine imkan tanıyacaktır.
2002 yılı sonrasında son derece başarılı sonuçların elde edildiği iki adet Stand-By Düzenlemesi tamamlanmış olup, sonrasında IMF ile yürütülen görüşmeler son derece verimli, karşılıklı iyi niyete dayanan bir çerçevede sürdürülmüştür. Önümüzdeki süreçte de Orta Vadeli Programda öngörülen yapısal reformlar ve çeşitli alanlarda IMF ile yapıcı sonuçlar doğuran işbirliğimiz sürecektir.''
"Türkiye'nin ekonomik görünümü güçlendi"
Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye'nin ekonomik görünümünün iyileştiğini ve Türkiye ile IMF'nin, bu temelde, Madde IV istişarelerini Mayıs ayında başlatma konusunda mutabakata vardıklarını açıkladı.
IMF Dış İlişkiler Direktörü Caroline Atkinson'ın, Türkiye ile ilgili olarak yaptığı, IMF'nin internet sitesine konan açıklamasında, "Küresel ekonomide ve küresel finans piyasalarında devam etmekte olan iyileşme, Türk yetkililerince Orta Vadeli Program çerçevesinde uygulanmakta olan ekonomik politikalar ile birlikte, Türkiye'nin ekonomik görünümünü güçlendirmiştir" denildi.
Açıklamada, bu temelde, Türk yetkililer ve IMF yönetiminin, "2010 yılı Madde IV istişarelerinin Mayıs ayının birinci yarısından itibaren başlayacak bir IMF heyeti ziyareti ile başlaması konusunda mutabakata vardıkları" kaydedildi. Açıklamada, bu kapsamda Türkiye'ye benzer son ziyaretin 2007 yılı Mayıs ayında yapıldığı, ilgili Uzman Raporunun, Fon'un İcra Kurulu tarafından 2007 yılı Mayıs ayında gözden geçirildiği ve aynı yılın Kasım ayında yayımlandığı anımsatıldı.
Gerçekleşecek ziyaret kapsamında, IMF heyetinin, Türk ekonomisini etkileyen en son gelişmeleri detaylarıyla değerlendireceğinin kaydedildiği açıklamada, heyetin, "Türk yetkililerle, görünüm ve kendilerinin politika planları hakkında görüş alışverişinde bulunacağı" ifade edildi.
Açıklamada, bu tür istişarelerin tüm Fon üye ülkeleriyle düzenli olarak yürütülmekte ve genellikle yıllık bazda programlandığı anımsatıldı.
Türkiye'nin IMF tarihi
1961 yılında başlayan ilişkiler Türkiye'ye 49 yılda 50 milyar dolarlık kredi gelmesini sağladı. Türkiye bu dönemde IMF ile 19 kez anlaşma yaptı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ile şimdiye kadar 19 kez stand-by anlaşması yapan Türkiye, bunlardan sadece son ikisini başarıyla tamamladı.
Türkiye’nin IMF ile ilişkilere başlaması ile birlikte ilk stand-by anlaşmasının yapıldığı tarih 1 Ocak 1961 yılına denk geliyor. Bu ilk stand-by anlaşması bir yıl sürüyor ve 31 Aralık 1961’de sona eriyor.
Türkiye’nin AB ile ilişkilerinin başlaması da IMF ile stand-by düzenlemelerinin başladığı döneme rastlıyor. 30 Mart 1962’de IMF ile yeni bir düzenlemeye giden Türkiye’nin bu anlaşması bir yıldan da az sürdü ve 31 Aralık 1962’de bitti.
15 Şubat 1963’te üçüncü stand-by’ına giden Türkiye’nin anlaşması yaklaşık dokuz ay sürdü. Dördüncü stand-by anlaşması 15 Şubat tarihinde başlarken, bu anlaşma da 31 Aralık 1964’de bitti.
İlk uzun stand-by 1980'de
Türkiye, 1961 yılından, 1970 yılına kadar her yıl, IMF ile bir stand-by gerçekleştirdi. Anlaşmalar genellikle bir yıl dolmadan sona erdi. 1970’ten, 1978’e kadar IMF’ye sekiz yıllık bir ara veren ve bu süre içinde stand-by anlaşması yapmayan Türkiye, 1978 yılından, 1980 yılına kadar, IMF ile yeniden birer yıllık stand-by anlaşmaları gerçekleştirdi.
Türkiye, 18 Haziran 1980 tarihinde ilk kez, IMF ile en uzun stand-by anlaşmasını gerçekleştirdi ve bu anlaşma 17 Haziran 1983’te sona erdi. 1983 yılında yeni bir stand-by düzenlemesine giden Türkiye’nin anlaşması süresi bir yıl sürdü.
Stand-by'a 10 yıl ara verildi
Türkiye, 1984’ten 1994’e kadar IMF ile stand-by düzenlemesine gitmedi. 8 Temmuz 1994’te yapılan stand-by ise 26 Eylül 1995’te sona erdi. 1999’a kadar stand-by düzenlemesine gitmeyen Türkiye, 1999-2002 döneminde 17. stand-by düzenlemelerini gerçekleştirdi.
18. stand-by düzenlemesine 4 Şubat 2002’de başlayan Türkiye, 4 Şubat 2005’te bu anlaşmanın sona ereceği tarihten önce Ocak 2005’te 19. stand-by’ına gitti.
49 yılda 50 milyar dolar geldi
49 yıllık stand-by döneminde, genellikle krizlerin ardından mecburi olarak stand-by düzenlemesine giden Türkiye, bu süreçte IMF’den 50 milyar doların üstünde kaynak sağladı.
19. stand-by'ın 2008'in Mayıs ayında sona ermesinden bu yana Türkiye'nin IMF ile görüşmeleri devam ediyordu. IMF'den gelen açıklamayla stand-by görüşmeleri de sonuçlandı.
Borç 2013'te bitiyor
Türkiye'nin IMF'ye olan yaklaşık 8 milyar dolarlık borcu, geri ödeme planı içinde 2013 yılında sona eriyor. IMF'nin sağladığı esnek geri ödeme planı nedeniyle, borç geri ödemelerinde bir sorun yaşanmıyor.