Bilim / Teknoloji

Antalya’ya gezegenevi

Akdeniz Üniversitesi'de gezegenevi kurmak üzere proje hazırlandığı ve DPT'ye sunma aşamasına geldiği belirtildi

08 Mart 2009 02:00
Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Helvacı, üniversite yerleşkesi içinde gezegenevi (planetaryum) kurmak üzere proje hazırlandığını ve projenin Devlet Planlama Teşkilatı'na (DPT) sunma aşamasına gelindiğini bildirdi.

Helvacı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Akdeniz Üniversitesi'nde Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü kurma çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti.

Uzay biliminin, ülkelerin gelecekleri, ekonomileri ve yetişmiş insan kalitesinin artması açısından önemli olduğunu vurgulayan Helvacı, uzay teknolojisi dendiğinde akla sadece uzay cisimleri, Ay'ın yapısının gelmediğini, roket bilimi, uydu teknolojileri, atmosfer ve iklim araştırmalarının da uzay teknolojisi içinde değerlendirildiğini kaydetti.

Uzay bilimlerine yapılacak yatırımın önemini vurgulayan Helvacı, şöyle konuştu:

"Bu da dünyada planeteryumlar aracılığıyla yapılıyor. Planetaryumun Türkçe karşılığı gezegenevi. İçinde son derece yüksek çözünürlüklü projektörlerin yer aldığı, özel ses sistemlerinin olduğu bir sinema. Ancak perde karşıda değil, tavanda. Orada takım yıldızı anlatırken, kişiye sanki uzaydaymış hissi veriliyor. Göktaşının yapısı veya göktaşının çarpışmasının simülasyonunu burada gösterebiliyoruz. Mesela galaksinin dönmesini bir çocuğa nasıl anlatırız? Planetaryum aracılığıyla çocuklara bilim felsefesini ve çalışma heyecanını da aktarabileceğiz."

‘Harvard planetaryumla kuruldu’



Mustafa Helvacı, gelişmiş ülkelerin planetaryuma çok önem verdiklerini belirterek, Harvard Üniversitesi'nin kuruluşunun da bir planetaryuma dayandığına işaret etti.

Planetaryumu "ülkelerin bilimsel kuluçka makineleri" diye niteleyen Helvacı, "Dünyadaki uzay teknolojisine sahip ülkeleri sıralayalım ve yan kolona da planetaryum sayılarını koyalım. Tamamen paralel olduğunu göreceksiniz" diye konuştu.

Türkiye'de sadece Tuzla'da askeri amaçlı bir planetaryum olduğunu anlatan Helvacı, burada denizcilere yön bulma konusunda eğitim verildiğini dilegetirdi.

Gaziantep Üniversitesi'nin Gaziantep Büyükşehir Belediyesi desteğiyle planetaryum kurmak üzere çalışmalara başladığını belirten Helvacı, şöyle devam etti:

"Bunların sayısının artması lazım. Dünyaya bakarsanız ABD'de 3 bin 500'ün üzerinde planetaryum var, Almanya'daki sayı ise 800'e yakın. Trinidad ve Tobago'nun yerini haritada gösterebilir misiniz? İşte orada bile iki tane planetaryum var. Türkiye'de ise ne yazık ki hiç yok."


Antalya’da proje hazır

Yrd. Doç. Dr. Helvacı, Akdeniz Üniversitesi bünyesinde planetaryum kurulması için projenin hazırlandığını ve DPT'ye sunulma aşamasına getirildiğini bildirdi.

Haziran ayında DPT'ye sunumun yapılacağını belirten Helvacı, bu planetaryumda yaz okulları yapacaklarını, üniversitenin gök bilimiyle ilgili bölümlerine hazırlanan öğrencilere bölümü tanıtacaklarını vurguladı.

Yaz okuluna katılan öğrencilere ayrıca sertifika vereceklerini belirten Helvacı, amaçlarının daha fazla sayıda gencin mühendislik bilimlerine yönelmesini sağlamak olduğunu söyledi.