Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Utku Çakırözer, Metropoll ve Leadership Research Center (LRC) araştırma şirketlerinin Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi yaptıkları anketleri karşılaştırdı. Çakırözer sonuçlara göre, “İhsanoğlu’nun halk arasındaki ‘bilinirliği’ artmaz ve CHP ile MHP’nin ‘tepkili’ seçmenleri ikna edilemezse Erdoğan’ın birinci turda seçilme ihtimali güçlü bir olasılık olarak gündemde” dedi.
Çakırözer, Metropoll’ün anketine göre Köşk seçimleri bugün yapılsa seçmelerin yüzde 42’sinin Erdoğan’a, yüzde 33’ünün İhsanoğlu’na, yüzde 6,7’sinin Demirtaş’a oy vereceğini belirtirken, yüzde 12’sinin hiçbirine oy veremeyeceğini ve yüzde 6’sının da soruya cevap vermediğini yazdı. LRC’nin anketinde ise sonuçlar yüzde 47,9 ile Erdoğan, yüzde 43,6 ile İhsanoğlu, yüzde 4,9 ile Demirtaş ve yüzde 3,8 ile hiçbiri şeklinde oldu.
Utku Çakırözer’in Cumhuriyet’te “Ufukta fire gözüküyor” başlığıyla yayımlanan (7 Temmuz 2014) yazısı şöyle:
Ufukta fire gözüküyor
Resmileşen üç cumhurbaşkanı adayının haziran sonu itibarıyla durumlarını ortaya koyan iki araştırmanın sonuçları var elimizde. Biri Metropoll şirketinin. Diğeri Leadership Research Center (LRC) isimli sektöre yeni giren bir şirketin. Adayların oy oranları konusunda birbirinden farklı sonuçlar çıkarsalar da her iki araştırmanın çok önemli bazı ortak bulguları var.
Seçmenin üçte ikisi tanımıyor
CHP-MHP ortak adayı Ekmeleddin İhsanoğlu’nun tanınırlık oranı düşük. Bir araştırmaya göre yüz kişiden 32’si (Metropoll), bir diğerine göre ise 24’ü tanıyor (LRC).
Ancak iki araştırma da ‘Tanınırlığı arttıkça seçmenin İhsanoğlu’na yönelme eğiliminin’ altını çiziyor. ‘Tanımıyoruz’ diyenlerin yüzde 62’si Başbakan Tayyip Erdoğan’ı tercih ederken (LRC), ‘Tanıyorum’ diyenlerin yüzde 50’si tereddütsüz İhsanoğlu diyor.
CHP ve MHP’de fire var
Araştırmalarda tahmin edildiği gibi CHP’de ortak adaya tepki var. Ancak sürpriz bir biçimde MHP tabanında da ciddi ‘fire’ çıkacağı gözüküyor. CHP tabanının yüzde 73’ü İhsanoğlu’nu benimserken bu oran MHP’de yüzde 66’da kalıyor. CHP’lilerin yüzde 14’ü, MHP’lilerin ise yüzde 15.5’i temmuz başı itibarıyla ortak adaya oy vermeme niyetinde (Metropoll).
CHP ve MHP’nin bugün itibarıyla ortak adaya ‘tepkili’ olan kesimi, tüm seçmenlerin yüzde 5,5 – 6 gibi oldukça hayati öneme sahip bir kesimine denk düşüyor.
MHP’de Erdoğan sevdalıları
Her iki araştırma da MHP’den ilk turda Erdoğan’a oy gideceğine işaret ediyor. Metropoll’e göre MHP seçmeninin yüzde 9,5’i (LRC’ye göre yüzde 14’ü) daha ilk turda Erdoğan’a oy verme eğiliminde.
Sürpriz destek
Adayına en fazla sahip çıkan partiler AKP ve HDP. AKP seçmeninin yüzde 89’u partinin adayına sahip çıkarken her yüz kişiden 11’i (toplam seçmenin yüzde 5’i) Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığına ‘evet’ demiyor. AKP seçmeninin yüzde 3 (Metropoll) ile 6,9 (LRC) arasında bir kesimi CHP-MHP adayı İhsanoğlu’na oy verme düşüncesi taşıyor.
Saadet tabanı bölündü
Anketlerde çıkan bir başka ortak bulgu, İhsanoğlu’nun adaylığının SP ve BBP tabanlarını bölmüş olduğu. SP tabanının yarısı, BBP tabanının da yarıdan fazlası Erdoğan’a oy vermeme düşüncesinde.
CHP ve MHP liderlerine iki görev
Tüm bu veriler ne anlama geliyor? Şirketlerin yöneticileri, haziran ayı sonu itibarıyla yaptıkları bu çalışmadan çıkardıkları sonuçları şöyle sıralıyor:
İhsanoğlu’nun halk arasındaki ‘bilinirliği’ artmaz ve CHP ile MHP’nin ‘tepkili’ seçmenleri ikna edilemezse Erdoğan’ın birinci turda seçilme ihtimali güçlü bir olasılık olarak gündemde.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP lideri Devlet Bahçeli’ye önemli bir görev düşüyor: Kalan 30 gün içinde hem İhsanoğlu’nu halka tanıtmak, hem de partilerinin seçmen tabanındaki fireyi ortadan kaldırmak zorundalar. Ancak bu koşullar yerine gelirse seçim ikinci tura kalabilecek.
Bugün seçim olsa
Metropoll’ün kamuoyu yoklamasına göre, 30 Haziran günü seçim olsa üç adayın oy yüzdeleri şöyle çıkıyor: Erdoğan: 42; İhsanoğlu: 33; Demirtaş: 6.7; Hiçbiri: 12; Cevapsız: 6 Ankete katılanlara ikinci turda nasıl davranacakları sorulduğunda, ‘Erdoğan’a oy veririm’ diyenlerin oranı yüzde 41’e düşerken İhsanoğlu’na vereceklerin oranı ise yüzde 35’e yükseliyor. LRC’nin anket sonuçları ise şöyle: Erdoğan: 47.9; İhsanoğlu: 43.4; Demirtaş: 4.9; Hiçbiri: 3.8
Kadın seçmenin tercihi
30 Mart seçim sonuçlarında tüm anket şirketlerinin üzerinde mutabık olduğu bir tespit vardı: Kadın seçmenler Erdoğan’ı tercih ediyor. LRC’nin son cumhurbaşkanlığı anketinde de İhsanoğlu’nun kadın seçmenden oy alma konusunda ciddi sıkıntısı olduğu gözleniyor. Kadınların yüzde 49.6’sı Erdoğan’ı tercih ederken, yüzde 40.6’sı İhsanoğlu’na yöneliyor. Bu tespit İhsanoğlu’nun kampanyasının bundan sonraki hamlelerini etkileyebilir.