TBMM Genel Kurulu'nda süren anayasa değişikliği teklifi görüşmelerinin ikinci turunda, teklifin ilk 3 maddesi kabul edildi. Anayasa'nın "TBMM'nin seçim dönemi" başlıklı maddesini "TBMM ve cumhurbaşkanının seçim dönemi" olarak değiştiren 4. maddenin oylaması ise sürüyor.
Anayasa teklifinin 4. maddesine göre, TBMM seçimlerinin 4 yılda değil, 5 yılda bir yapılması öngörülüyor. Buna göre, Cumhurbaşkanlığı seçimleri de 5 yılda bir yapılacak. Bu düzenlemeye göre seçmenler, iki seçim için aynı gün sandığa gidecek.
Öte yandan, bu madde ile, süresi biten milletvekillerinin yeniden seçilmesinin de önü açılacak.
Çarşamba günü oylanan ilk iki maddenin ardından, milletvekili seçilebilme yaşının 25'ten 18'e indirilmesini öngören 3. madde de, 342 oyla kabul edildi.
Teklifin 3. maddesi ayrıca, "Askerlikle ilişiği olanların" milletvekili adaylığına başvurması yönünde değişiklik getiriyor.
Anadolu Ajansı (AA), TBMM Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı'nın, oylamadan önce gizli oylamanın nasıl yapılacağını anlattığını bildirdi.
Çarşamba günü süren ikinci turda, teklifin ilk 2 maddesi de 342 kabul, 139 ret oyu ile kabul edilmişti.
Teklifin 2. maddesi, milletvekili sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını öngörüyor.
Anayasanın "yargı yetkisi" başlığında değişiklikler getiren 1. madde ise, 140 ret oyuna karşı 345 oyla kabul edildi.
Bu maddeye göre, yargı yetkisinin Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağına ilişkin hüküm, "bağımsız ve tarafsız" mahkemelerce kullanılacağı şeklinde yeniden düzenleniyor.
TBMM Genel Kurulu'nda anayasa değişikliği teklifi görüşmelerinin ikinci turu, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekillerinin protestosuna da sahne oldu.
Doğan Haber Ajansı (DHA), CHP milletvekillerinin 'rejim değişikliğine karşı ayaktayız' çağrısı yaparak, Meclis'te bir dakika ayakta durma eylemi yaptığını bildirdi.
DHA'nın haberinde, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel'in "81 ilin meydanlarında, sokaklarında milletimiz, bizlerle birlikte rejim değişikliğine karşı ayaktadır" dediği aktarıldı.
Parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçişi öngören ancak içeriğinde "Başkan" yerine "Cumhurbaşkanı" ifadesi kullanılan anayasa değişikliği teklifinde ilk tur görüşmeleri geçtiğimiz Pazar günü sona ermişti. Teklifin 18 maddesi de birinci tur oylamaları sonucunda kabul edilmişti.
Ancak anayasa değişikliği teklifinin TBMM'de kabul edilmesi için asıl belirleyici olan, ikinci tur oylamaları.
İlk turda maddeler 330 oyun altında bir kabulle geçmiş olsa bile, ikinci tur oylamada bu sayının üstüne çıkılması maddenin kabul edileceği anlamına geliyor.
TBMM Genel Kurulu'nda, ikinci turda, teklifin tümü ve maddeleri görüşmeye açılmıyor. Sadece maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleri tartışılıyor.
Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında, ikinci turda önerge verilemiyor.
İkinci turda da teklifin kabul edilmesi için Meclis üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun, yani en az 330 milletvekilinin "Evet" oyu vermesi şartı aranıyor. Bu oylamalar gizli yapılacak.
İkinci turda, 330'un altında oy alan madde tekliften düşecek.
TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmesi halinde teklif, Cumhurbaşkanınca da onaylanıp Resmi Gazete'de yayımlandıkdan 60 gün sonraki ilk pazar günü referanduma sunulacak.
Teklifin referandumda kabul edilmiş sayılması için, kullanılan geçerli oyların yarısından bir fazlasının "Evet" olması gerekiyor.
Reddedilirse bir yıl içinde Meclis'e getirilemiyor
TBMM tarafından reddedilen kanun tasarı veya teklifler, redddilmesinin üzerinden 1 yıl geçmedikçe aynı yasama dönemi içinde tekrar TBMM'ye getirilemiyor.
Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları, bir daha görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebiliyor. Cumhurbaşkanın bu kanunları 15 gün içerisinde incelemesi gerekiyor.