Tayfun Ertan
Doğu Karadeniz Bölgesi,2009 Yerel seçiminin İl Genel Meclisi oylarına ve 2011 genel seçim sonuçlarına baktığımızda, AKP iktidarının gücüne güç katan bir oy denizi gibi uzanıyor. AKP oyları, son seçimde Rize'den Ordu'ya %60'ın altına pek düşmemiş; burada, batı demokrasilerinin en güçlü partilerinin bile hayal edemeyecekleri olağandışı bir tablo ile karşı karşıyayız.
Yine de bu kabarık denizde sosyal demokrat adacıklar var: Artvin,Giresun ve Ordu. Bu kentlerin belediye başkanları CHP'li. P24'ün seçim turunun Karadeniz ayağında bunlarda Giresun ve Ordu'ya gidiyoruz ve acaba ne zamana kadar diye sormaktan kendimizi alamıyoruz.
Giresun'da yerel gazetecilerle öğle yemeğindeyiz. Modadan siyasete özenli bir derginin kapağında güleryüzlü, 1969 doğumlu genç, dinamik bir siyasetçi boy gösteriyor : CHP'li belediye başkanı Kerim Aksu. Giresun Hayat dergisini çıkaran Sadberk Denizel ve dergi çalışanı Serap Cantürk ile seçim konuşuyoruz. İkisi de Aksu'nun, Giresun tarihinde bir ilki gerçekleştirerek, ikinci kez başkan seçilme ihtimalini yüksek görüyorlar. 2009 seçiminde AKP adayının %29 oyuna karşılık, %48 oy toplamış. 1969 doğumlu bu genç siyasetçi, yüzünden hiç eksik olmayan gülümsemesi ile benim bölgede rastladığım en yapmacıksız, en hakiki siyaset adamı. 'Siyasete Sadun Aren'in Sosyalist Birlik Partisinde başladım, CHP tabanının her katmanında görev yaptım' diyor. Son zamanlarda giderek sertleşen siyasi iklimi konuşuyoruz, yolsuzluk iddialarını, tapeleri, yargıya müdahaleleri; 'bunların etkisi büyük olmadı, Giresun'da kırılmalar var ama henüz büyük değil, bence 30 Mart'tan sonra kopmalar başlayacak' diye ekliyor, 'seçime genel seçim havası vermeye çalışıyorlar.Ben ise hep yerelden bahsediyorum.'
MHP'nin başkan adayı Dr. Orhan Erzurum'un işi zor, çünkü MHP Giresun merkezde kırk senedir belediye meclisi üyesi bile çıkartamamış. Ama beş yıldır partisinin il başkanlığını yapan Erzurum, 'geçmişte MHP tabanından başka partilere kaymalar olurdu, şimdi MHP'ye kaymalar var', diyor.
Giresun'da CHP ve MHP adayları ne kadar siyasetin içinden insanlarsa, AKP adayı Prof Dr Yılmaz Can da o kadar siyaset dışında bir kişi olarak göründü bana, siyasetçiden ziyade bir üniversite hocası. Bir önceki AKP'li belediye başkanının halkla ilişkileri iyi yönetemediği için halkın kendisine sırt çevirerek CHP'li Kerim Aksu'yu desteklediğini vurguluyor. Bir süre Giresun Üniversitesi rektörlüğünü de yapan Can, kendi zayıflığını da anlatıyor samimi bir şekilde: 'ben siyasette yeniyim. Halkla ilişkiler öne çıkıyor. Halk, hoca acaba kibirli, gururlu birimi gözüyle bakıyordu, halkın ön yargısı kuvvetliydi, şimdi ise, 'sıcak bir kişiliği var' denmeye başlanıyor'..
Berkin'in hayata veda ettiği gün konuşuyoruz Yılmaz Can ile, ve olayları Gezi'ye benzetiyor, 'Gezi'ye de insani duygularla katılan olmuştur ama sonra yönlendirmeler oldu. Ama ben gerilimden kazançlı çıkan olmayacağını düşünürüm. Onun için, ortamı yumuşatmak için taziyeye giderdim, gerilim yerine konuşmayı esas almalıyız,' diye ekliyor. Yolsuzluk konusundaki yaklaşımı da, herşeyi reddetmek gibi değil: 'yolsuzluk olmamıştır demiyorum. hep olur. asgariye çekmek çok önemlidir.Her iktidar döneminde bunlar oluyor, sıfır olamaz. 17 Aralık tarihini, AKP'ye yönelik bir operasyon olarak görüyorum'
Giresun 2009 yerel seçim sonuçları
Belediye Bakanlığı İl Genel Meclisi
CHP %46,5 AKP %42
AKP %35,7 CHP %23
Giresun 2011 genel Seçim
AKP %59
CHP %23
Seçim sonuçlarına şöyle bir baktığımızda Giresun'da CHP'li Kerim Aksu'nun en büyük gücünün, kentin büyükşehir olmamasından geldiğini de söylemeden geçemeyiz. Aksu, Giresun Merkezin oylarıyla belediye beşkanı olmuş 2009'da, şimdiki belediye başkanı da yine merkezin oylarıyla seçilecek.
İşte Ordu'nun iki dönemdir belediye başkanlığını yürüten CHP'li Seyit Torun'un yapması gereken tam da bu. Giresun'da Aksu'nun talihi, Ordu'da Torun'un talihsizliği çünkü Ordu bu seçime artık büyükşehir statüsünde girecek. Artık sadece merkezin 80 bin kadar oyuyla değil, kırsal da dahil olmak üzere 185 bin kadar seçmenin oyunu kazanmak için mücadele etmek zorunda adaylar.
Ordu 2009 Yerel Seçim Sonuçları
Belediye Başkanlığı İl Genel Meclisi
DSP %52.7 AKP %42.5
AKP %39.4 MHP %17.4
MHP % 3.5 DSP %13.6
CHP % 2.2 CHP %13.4
Ordu 2011 Genel Seçim
AKP % 60.2
CHP % 22.6
MHP % 11.7
Sayılar geçmişte DSP bayrağı altında iki kez seçimleri kazanan Torun'un işinin ne kadar zor olduğunu gösteriyor. Torun artık sadece merkezin değil, kırsala da hitap etmek zorunda, ve karşısında merkezde olduğundan çok farklı siyasal kültürün insanları olacak. 'AKP'liler Ordu merkezi alamadıkları için kent büyükşehir yapıldı. Oy dengeleri değişti.Buna rağmen kesin kazanacağım.Bu benim beşinci seçimim, iki dönem belediye başkanlığı yaptım. Halkı iyi tanıyorum. Bu yerel seçim ve yerel seçim farklıdır.Merkez'de %65 oy alacağım' diyor. Torun, iki dönemde de MHP tabanından destek görmüş. Bu seçimde de sayıları çok yüksek bir orana karşılık gelmese de Gülen Cemaatinin oylarını CHP'ye vereceği söylenmekte.
Torun, iktidar partisi adayı karşısında seçim kampanyasını yürütmenin zorluğuna özel vurgu yapmakta : 'biz burada hükümete ve paraya karşı mücadele ediyoruz. On misli para harcıyorlar'. Gerçekten de Torun ile bir küçük ofiste konuşurken, sanki bir belediye başkanının seçim bürosunda değil de, üç beş yakınıyla, zorluklar içinde kampanya yürüten, küçük bir bağımsız adayın bürosunda gibi hissettim. Oysa, buluşmamızdan birkaç saat önce izlediğim AKP kampanyası, sanki ulusal düzeyde hazırlanmış, uzmanların en ince ayrıntılarına kadar dikkatle organize ettiği bir büyük yemekli toplantıydı. Ve AKP adayı Enver Yılmaz, arkasında partisinin en güçlü toplarının desteğini görmekteydi. O gün Ordu'da AKP genel başkan yardımcısı Numan Kurtulmuş yanındaydı; ayın son haftası içinde de başbakan Erdoğan ziyaret edecekti Ordu'yu. Torun'un, belediye başkanı olmasına rağmen, iktidar adayının karşısındaki dezavantajları hemen göze çarpıyordu çok kuvvetli şekilde.
Tabii bu bir yerel seçim ne olacağı bilinmez ama AKP adayı Enver Yılmaz, bizimle konuşurken, bir yandan da büyük misafiri Numan Kurtuluş'u yanlız bırakmamak için acele ederken, 'oy farkını nasıl kapatacaksınız' şeklindeki sorumuzu, 'artık burası büyükşehir, koşullar çok değişti' sözleriyle, gülümseme içinde yanıtladı.
30 Mart günü, Doğu Karadeniz bölgesinin AKP oy denizi içindeki Ordu adası kaybolursa, bana çok sürpriz gelmez.