Adana’da bulunan Suriyeli sığınmacıların yüzde 65’i ülkesine dönmek, yüzde 13’ü Türkiye’de kalmak isterken, yüzde 20’si de dönüş için kararsızlık yaşıyor.
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Eğitim Fakültesi Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Adnan Gümüş ve Sosyolog Sezai Durgun, Adana’daki Suriyeli sığınmacılarla ilgili yaptıkları ‘Suriyelilerin Adana’daki durumu: Kapalı hesap açık kapı politikasının sonuçları’ adlı araştırmanın sonuçlarını paylaştı.
TMMOB tarafından düzenlenen ‘Adana Kent Sorunları Sempozyumu’ için 370 öğrencinin yardımıyla 1 ayda gerçekleştirilen araştırma, kentteki 313’ü erkek, 137’si kadın toplam 450 Suriyeli sığınmacı ile yüz yüze ‘tesadüfi örnekleme’ yoluyla yapıldı. Araştırma sonuçlarına göre, erkeklerin yüzde 13’ü, kadınların yüzde 23’ü hiç okula gitmemiş. Ülkelerinde yüzde 53’ü çalışan sığınmacıların yüzde 78’inin de bir mülkünün olduğu ve yüzde 70’inin de ülkelerindeki çatışmalardan doğrudan etkilendi. Sığınmacıların yüzde 41’i pasaportla, yüzde 32’si sınır gümrük noktalarından ve yüzde 26’sı da arazilerden Türkiye’ye geçtiği belirtiliyor.
Yusuf Baştuğ’un DHA’da yer alan haberine göre, Seyhan Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü’nün desteğiyle yapılan araştırmayla ilgili konuşan Prof. Dr. Adnan Gümüş, Ortadoğu’daki çatışmaların Çukurova Bölgesi’ni dil, din, ekonomi ve güvenlik gibi her konuda etkilediğini söyledi.
Adana’da 80 bin Suriyeli
Türkiye’deki toplam Suriyeli göçmen sayısının bu yıl başında 1 milyon 652 bini geçtiğini, Adana’da 80 binin üzerinde olduğunu anlatan Gümüş, “Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), ‘Açık Kapı Politikası’ çerçevesinde giriş yapan hiçbir Suriyelinin geri gönderilmediğini, onlara ‘Geçici Koruma Statüsü’ verildiğini açıkladı. 235 bin sığınmacı AFAD’ın 10 ilde kurduğu 25 barınma merkezindedir. Geriye kalanlar ise sokaklarda, ‘açık kapı’ politikasının sonuçlarını yaşamaktadır” dedi.
Araştırmayla Suriyeli sığınmacıların gerçek durumlarının ortaya çıkarılmasını amaçladıklarını aktaran Prof. Dr. Adnan Gümüş, “Araştırmada, ‘Gelenlerin Suriye’deki durumları, geliş koşulları, Adana’daki durumları ve kente etkileri nedir?’ sorularına yanıt aranmıştır. Suriye’deki yaşam koşulları, zorunlu göç, sığınma ve Adana’da geçim, barınma, sağlık, eğitim, sosyo-ekonomik bütünleşme, dil durumuna kadar süreci de görecek şekilde sorular hazırlanmıştır” diye konuştu.
Okullaşma durumu
Araştırmanın sonuçlarıyla ilgili konuşan Prof. Dr. Adnan Gümüş, şunları kaydetti:
“Görüşülen kişilerin yüzde 18’i önceden Türkçe bildiğini, yüzde 17’si de az da olsa anladığını ifade etmiştir. Sığınmacıların yüzde 79’u Sünni, yüzde 4’ü de Nusayri-Alevi-Şii gruplardan oluşmaktadır. Yüzde 17’si de mezhebini söylememiştir.
Erkeklerin yüzde 13’ü, kadınların yüzde 23’ü hiç okula gitmemiş. Ülkelerinde yüzde 53’ü çalışan sığınmacıların yüzde 78’inin de bir mülkünün olduğu ve yüzde 70’inin de ülkelerindeki çatışmalardan doğrudan etkilendiği belirlendi. Sığınmacıların yüzde 41’i pasaportla, yüzde 32’si sınır gümrük noktalarından ve yüzde 26’sı da arazilerden Türkiye’ye geçmiştir.
Kiralama oranı
Adana’ya gelme nedenleri ise iş bulma umudu ve yakınlarının bulunmasıdır. Sığınmacıların yüzde 81.2’si kirada oturmaktadır. Oturulan evler 2-4 odadır ve genelde 2-3 aile birlikte kalmaktadır. Resmi kamp noktalarında kalanların dışında sığınmacıların yüzde 82.4’ü yardım almıyor. Suriyeli sığınmacıların yüzde 65’i ortalama 30 lira yevmiye ile Türkiye’de bir işte çalışmıştır.
‘Çocuklar da çalışıyor’
Ailelerin yüzde 42’sinde çalışan çocuk var. Çocukların yüzde 60’ı okula gidemiyor. Sığınmacıların yüzde 94’ü hor görme, geçim, sağlık, tedirginlik gibi bir sıkıntı yaşadığını söylüyor. Sığınmacıların yüzde 71.6’sı Türkiye’ye geldikten sonra tekrar Suriye’ye hiç gitmediğini, diğerleri gidiş-geliş yaptığını anlatıyor. Şu andaki algı ve umutları içinde Suriye’ye dönme isteği yüzde 65’tir. Çatışmalar bitse bile yüzde 20’si geri dönüşte kararsız, yüzde 13’ü Türkiye’de kalmak ve yüzde 2’si de farklı bir ülkeye gitmek istiyor.”