CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun öncülüğünde, partinin İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu'nun tutuklanması ardından başlatılan "Adalet Yürüyüşü" 18. gününü geride bıraktı. 420 kilometrelik yürüyüşte bugüne dek yaklaşık 310 kilometre yol katedildi. Yürüyüşte hafta sonu olması nedeniyle katılımın arttığı, bu artış sebebiyle kortejde kontrolün zorlaşmaya başladığı görüldü. Yaklaşık 44 dereceye kadar ulaşan hava sıcaklığı nedeniyle yürüyüşün başlama saati bir saat öne alındı, verilen en uzun mola da bir saat uzatıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, takılıp düşmesinin ardından fenalaşarak hastaneye kaldırıldı.
HDP, partinin eş genel başkanı Serpil Kemalbay ve yardımcıları Saruhan Olaç ile Sezai Temelli'nin de katılımıyla yürüyüşe destek vereceğini açıkladı. HDP, başladığı günden bu yana çok sayıda vatandaşın destek verdiği yürüyüşe "Eş başkanlar için adalet" dövizleriyle katılacak. Partinin eski eş genel başkanı Figen Yüksekdağ'ın da tutuklu bulunduğu Kandıra Cezaevi önünden korteje katılacak HDP heyetinin, parti bayrağı taşımayacağı öğrenildi.
Yürüyüş, yarın (3 Temmuz 2017) saat 08.00'de Eşme Çobanlar Mevkii'nden başlayacak.
Dakika dakika neler yaşandı?
20.30 Kamp alanından çıkış yapan otobüsler nedeniyle D-100 karayolu İstanbul istikametinde sıkışıklık yaşandı. Vatandaşlar, kilometrelerce uzanan trafiğe tepki gösterdi.
19.30 Kortej, toplamda 17 kilometrelik yürüyüşün ardından, Sapanca Gölü kenarı, Çobanlar mevkiindeki konaklama alanına vardı.
19.25 Bir grup taksici, 'Bize de adalet lazım' pankartıyla yürüyüşe destek verdi.
19.20 Adalet Yürüyüşü'nde 'İstanbul: 110 kilometre' tabelası görüldü.
19.10 Yürüyüş yeniden başladı.
19.06 Kılıçdaroğlu, Twitter hesabından “Adaleti zayıflamış bir ülke asla güçlü olamaz. Bütün mücadelemiz, ülkemizde adaleti daim kılarak, gerçek demokrasiyi tesis etmek içindir!” mesajını paylaştı.
18.45 CHP Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, yürüyüş sırasında takılarak düştü ve fenalaşarak hastaneye kaldırıldı.
18.35 Mola alanında serinletmek amacıyla yürüyüşçülerin üzerine su buharı püskürtüldü.
18.15 Yürüyüşe Kartepe girişinde mola verildi. Bu etapta 6.5 km yüründü.
18.00 Adalet yürüyüşçüleri Kocaeli il sınırını geçti.
17.50 Kılıçdaroğlu, yolun bir kısmını görme engelli iki vatandaşla birlikte yürüdü.
17.45 Adalet yürüyüşçüleri, yol kenarındaki bir grup kadının gerçekleştirdiği Rabia protestosunun yanından alkışlarla geçti.
17.25 Eski CHP İstanbul Milletvekili ve Türk Halk Müziği'nin önemli isimlerinden Sebahat Akkiraz da yürüyüşe katıldı.
17.18: Korteji, yol üzerinde CHP Mersin Gençlik Kolları'nın açtığı "Senin için de adalet kardeşim" yazılı pankart karşıladı. Gençler, Kılıçdaroğlu geçerken meşale de yaktı.
17:10 Kılıçdaroğlu'nun yüzlerce metre uzanan kortejin önüne geçmesiyle birlikte yürüyüşün ikinci etabı başladı. Bu etapta yaklaşık 6.5 kilometre yol alınması planlandı.
16:30 - En kalabalık günlerinden birini yaşayan 'Adalet Yürüyüşü', moladan çıkışa hazırlanıyor. Molanın uzaması ve kalabalıkla birlikte, kortejin ucu yürüyüş başlamadan mola alanından yüzlerce metre ileriye uzandı.
15:10 Moladan kalkış saati, havanın sıcaklığı dikkate alınarak 16.00’dan, 17.00’ye çekildi.
15:05 HDP, yarın (3 Temmuz 2017 Pazartesi) yürüyüşe destek olacağına dair bir açıklama yaptı. Açıklamada “Eş Genel Başkanımız Serpil Kemalbay, Eş Genel Başkan Yardımcılarımız Saruhan Oluç, Sezai Temelli, MYK üyelerimiz Beyza Üstün, Murat Mıhçı, Grup Başkanvekilimiz Ahmet Yıldırım, milletvekillerimiz Celal Doğan, Erol Dora, Ertuğrul Kürkçü, Feleknas Uca, Mithat Sancar ve Mardin Büyükşehir Belediye Eş Başkanımız Ahmet Türk; yarın (3 Temmuz Pazartesi) Adalet Yürüyüşüne destek ziyaretinde bulunacaklardır. Heyetimiz saat 14:00'te Kandıra Cezaevi önünde açıklama yapacaktır” dendi.
09:55 1993 yılında 2 otel görevlisi ve aralarında aydınlarla sanatçıların da bulunduğu 33 kişinin yakılarak katledildiği Sivas katliamının yıldönümü olması nedeniyle çok sayıda kişi 'unutMADIMAKlımda' yazılı tişörtlerle yürüyüşe katıldı.
08:55 - Yüksek sıcaklık nedeniyle yürüyüş programında değişiklik yapıldı. Önceki günlere göre 1 saat erken başlayan yürüyüşte, uzun mola da öne çekildi. Kortej, yürüyüşüne 16.00'da devam edecek.
08.30 - Adalet Yürüyüşü Sapanca Gölü civarında devam ediyor.
08.06 - Adalet Yürüyüşü'nde Sapanca Gölü göründü.
07.33 - Adalet Yürüyüşü'ne Ankara Barosu'ndan avukatlar da katıldı. Avukatlar Kılıçdaroğlu ile birlikte yürüyor.
07.10 - Kılıçdaroğlu yürüyüş öncesi açıklama yaptı. CHP Genel Başkanı, "Yürüyüşe katılanlar her türlü provokasyona karşı duyarlılıklarını koruyorlar. Onlara teşekkür ediyorum. 2 Temmuz Sivas katliamında hayatını kaybeden yurttaşlarımızı rahmetle anıyorum. Onlar için de adalet arayışımız sürüyor." dedi.
07.00 - Konaklama alanı çıkışında Kılıçdaroğlu'nu ellerinde çiçeklerle yerel kıyafetli kadınlar karşıladı.
Bugüne kadar neler yaşandı?
MİT TIR'ları davası kapsamında 25 yıl hapis cezasına çarptırılan Berberoğlu, 14 Haziran'da mahkeme salonunda tutuklandı. Kılıçdaroğlu, aynı gün söz konusu tutuklama kararına tepki gösterdi; "Herkes için adalet" diyerek ertesi gün (15 Haziran 2017) Ankara Güvenpark'ta "adalet yürüyüşü"ne başladı.
Çok sayıda vatandaşın destek verdiği yürüyüşe katılan siyasiler arasında AKP kurucularından Fatma Bostan İnsal, kanun hükmünde kararnameyle ihraç edilen, HAS Parti kurucularından Prof. Cihangir İslam, EMEP Genel Başkanı Selma Gürkan ve MYK üyesi Levent Tüzel de yer aldı.
HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar da 17 Haziran 2017'de "Birlikte yürümek için üzerimize düşeni yapmaya hazırız" dedi.
Hasan Cemal: Hem gazeteci olarak izlemek, hem de desteklemek için Adalet Yürüyüşü'ndeyim
Kavurmacı'nın tutuklanmasına tepki
Yürüyüşün üçüncü gününde Kılıçdaroğlu, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Kadir Topbaş'ın "FETÖ üyeliği" suçlamasıyla tutuklanıp daha sonra "sağlık sorunları" gerekçesiyle tahliye edilen damadı Ömer Faruk Kavurmacı'nın yeniden tutuklanmasına da tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Zaman zaman eleştirdik, zaman zaman yargının bu tip tutumlarının toplumu ayrıştırdığını ifade ettik. Kesim mahkumiyet kararı çıkmadığı sürece insanların tutuklanmalarını doğru bulmuyorum” dedi.
Adalet Yürüyüşü üçüncü gününde; G9 Gazeteciler Platformu da Kılıçdaroğlu'na eşlik ediyor
"Yargı sizi de davet ederse şaşırmayın"
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise dün yürüyüşe ilişkin olarak ilk kez açıklama yaptı. "Yollar yürümekle aşınmaz. Bu yolla hukuk elde edeceklerini zannediyorlarsa bu da mümkün değil" diyen Erdoğan, sözlerinin devamında "Adalet pankartlarıyla dolaşmak adaleti getirmez. Yargı yarın sizi de davet ederse şaşmayın" ifadesini kullandı.
Kalp krizi geçiren vatandaş hayatını kaybetti
Yürüyüşün dördüncü gününde kalp krizi geçiren 79 yaşındaki Hasan Tatlı, ertesi gün (19 Haziran 2017) hayatını kaybetti. Kılıçdaroğlu, "Adalet yolundaki ilk kaybımız. İnşallah, bundan sonra buna benzer bir olayla karşılaşmayız" dedi; Tatlı'nın ailesine baş sağlığı diledi.
Adaleti düşünme eylemi
Türkiye genelinde adaleti düşünme eylemi başlatıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Tekin Bingöl, saat 18:00'de başlatılan eylemle ilgili olarak "Herkes durarak adaleti düşünecek" dedi.
Grup toplantısı, Çamlıdere yol ayrımında yapıldı
Partisinin Çamlıdere yol ayrımında gerçekleştirdiği grup toplantısında konuşan Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın "adalet yürüyüşü"ne yönelik olarak kullandığı "Unutmayın ki 138'inci madde sadece siyasetçiler için çalışmaz, A'dan Z'ye herkes için çalışır ve yargı yarın eğer sizi de bir yerlere davet ederse şaşmayın" ifadesine tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, "Senin ve hükümetinin hakimlere, mahkemelere talimat verdiğini ispat edersem ben, sen namuslu bir insan gibi görevinden istifa edecek misin?" diye konuştu.
Anayasanın 138'inci maddesi şöyle:
MADDE 138: Hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanî kanaatlerine göre hüküm verirler.
Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz.
Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.
2019 yılında, demokrasinin şaha kalkacağı bir dönemin başlayacağını iddia eden Kılıçdaroğlu, sözlerinin devamında şunları kaydetti:
"Her firavunun 'Musa'sı vardır. Firavun belli, 'Musa'lar burada. Biz zulme karşı direneceğiz, adaleti savunacağız."
MYK toplandı
CHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısı da dün, yürüyüş güzergâhı üzerinde gerçekleştirildi. Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, iktidara yönelttiği eleştirisinde "Şimdi siz, kalkacaksınız, yargıyı tahakküm altına alacaksınız. Baskı altına alacaksınız. Ondan sonra döneceksiniz, diyeceksiniz ki; Kemal Kılıçdaroğlu yürümesin. Yürütmeye alışanlar, yürümekten korkarlar" ifadesini kullandı.
Tezcan, "adalet yürüşü"ne katılan vatandaşlara teşekkür ederek, "Siyasi görüşü ne olursa olsun 7 gündür bu yana Genel Başkanımızın arkasında, dağ tepe demeden, yağmurda, çamurda, güneşte adaleti arıyorlar. Kararlılıkla arayanlar, biliyoruz ki adaleti bulacaklar" diye konuştu.
Veli Ağbaba hem çaldı, hem oynadı
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, mola yerinde davul çaldı; zurna eşliğinde "Ördeği ipek ile bağlamışlar" türküsünü seslendirdi. Yürüyüş, bu sırada renkli anlara sahne oldu.
Destici'ye yanıt
Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Mustafa Destici’nin "adalet yürüyüşü"nün "hayır" bloğunu ayakta tutmak için yapıldığı eleştirilerine de cevap veren Kılıçdaroğlu, “Adalet yürüyüşü içinde ‘o onu dedi bu bunu yaptı’ya odaklanmamak gerekiyor" ifadesini kullandı.
Gülmen ve Özakça için pankart
Kortejde, kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile ihraç edilen ve "İşimizi geri istiyoruz" diyerek başlattıkları açlık grevinin 76'ncı gününde tutuklanan akademisyen Nuriye Gülmen ve öğretmen Semih Özakça için de pankartlar açıldı. Ankara’da işlettiği kuruyemiş dükkanını yürüyüşe katılmak için kapatan esnaf Hıdır Aydun, bugün de korteje katılanlar arasındaydı.
"Şehadet için koşar, öldürürüz" tehdidi
CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır dün (23 Haziran 2017) sabah saatlerinde yürüyüşe ilişkin olarak "Bizler ümmetin liderinin, reisin ağzından çıkacak tek bir kelimeye bakıyoruz. Tek kelimesiyle bu hak yolda bırak senin gibi yürümeyi ölürüz, şehadet için koşar öldürürüz" tehdidini dile getiren bir grup vatandaştan şikâyetçi oldu.
Berberoğlu için AYM'ye başvuru
12 milletvekilinden oluşan heyet dün İstanbul'da bulunan Maltepe Cezaevi'nde Berberoğlu'nu ziyaret etti. Heyet, Fatma Kaplan Hürriyet, Dursun Çiçek, Turabi Kayan, Sibel Özdemir, İlhan Kesici, Lale Karabıyık, Tahsin Tarhan, Mustafa Balbay, Zeynel Emre, Hüsnü Bozkurt, Haluk Pekşen ve Erdin Bircan'dan oluştu. Berberoğlu'nun avukatları, Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) başvurdu.
Cenaze izni
Enis Berberoğlu'na, üç gün önce hayatını kaybeden kayınpederinin cenazesine katılması için bir günlük izin verildi. Cami avlusunda kısa bir açıklama yapan Berberoğlu, şunları söyledi:
"Bakanlıkların çok hızlı çalışması sayesinde, ailemin acısını paylaşmak üzere, cenazeye yetiştim. Çok üzgünüm. Murat Aydın, köy enstitüsü mezunu. Yıllarca öğretmenlik yapmış bir aydınlık savaşçısıydı. Kendisi bana Oya'yı hediye etti. Ben de ona bir torun vererek bir ölçüde karşılığını verdim. Durumum malum. Burası bir cenaze. Buna uygun davranmamız gerekiyor. Siyaset konuşmak istemiyorum. Sadece, benim gibiler için adalet uğruna yollara düşenlere çok minnettarım, çok teşekkür ederim."
Avukatlar, cübbeleriyle katıldı
İstanbul Barosu'na bağlı avukatlar, dün korteje cübbeleriyle katıldı. Eski İstanbul Barosu Başkanı avukat Turgut Kazan, yürüyüşle ilgili olarak hukukçulara yönelik çağrısında "Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve barolar başta olmak üzere, hukuk konusunda duyarlı kim varsa bu eyleme katılmalı" demişti.
Avukat Turgut Kazan, 'adalet yürüyüşü'nde: Tüm hukukçular bu çığlığa katılmalı
Korteje, "Bir CHP milletvekili, makam odasındaki Atatürk portresini indirdi" iddiası nedeniyle mart ayında partiden ihraç edilen Bağımsız Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka da katıldı. Nazlıaka, yürüyüş boyunca Kılıçdaroğlu'na eşlik etti.
Provokasyon uyarısı yapılmıştı; gübreli saldırı
Kılıçdaroğlu 13. günündeki yürüyüşüne başlamadan önce olası provokasyonlara dikkat çekerek 12 maddelik bir genelge hazırladıklarını açıkladı. Kılıçdaroğlu "Şu veya bu nedenle bizi protesto edenlere bir saldırı, bir şiddet, bir ağır söz kullanmayın. Ne söylerlerse söylesinler, sadece onları alkışlayın' dedik" ifadesini kullandı. Ayrıca Gezi eylemleri sırasında öldürülen Berkin Elvan, Ali İsmail Korkmaz, Ahmet Atakan, Ethem Sarısülük'ün aileleri ve Cumhuriyet yazarı Ali Sirmen de Adalet Yürüyüşü’ne destek verdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Kılıçdaroğlu'nun yönlendirmesiyle, megafondan anons yaparak balkonlarından Rabia işareti yapan AKP'li bir ailenin bayramını kutladı. Kortej, İstanbul’a yaklaştıkça protestoların arttığı görüldü. Düzce'de, Adalet Yürüyüşü’ne katılanların konakladığı yere gübre döküldü. Polis, gübreyi döken aracı yol kenarında plakası gizlenmiş bir şekilde buldu şoförün aracı terk ettiği belirlendi. Bölgeye yönlendirilen belediyelerin araçları, dökülen gübreyi temizledi.
"Mermi değil, otomatik tüfek de atsalar bizi korkutmaya güçleri yetmeyecek"
CHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısı, dün ikinci kez güzergâh üzerinde gerçekleştirildi. Saat 12:30'de başlayan toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Parti Sözcüsü Bülent Tezcan, korteje yöneltilen "protesto"lar ile ilgili olarak şunları söyledi:
"Son dönemlerde mafya babaları beyanatta bulunma yarışına girdiler. Mermi atma olayı ilk değildir. Biliyorsunuz ki Karadeniz'de bir suikast girişimindeydiler. Sadece şunu söylüyorum. Mermi değil, otomatik tüfek de atsalar bizi korkutmaya güçleri yetmeyecek. Bu tehditlere, şantajlara pabuç bırakmayacağız. Biz bu yola tehditleri düşünerek yola çıkmadık. O nedenle bu saldırılara itibar etmiyoruz."
Milletvekili, kalp krizi geçirdi
Önceki gün (30 Haziran 2017) 45.8 dereceye kadar ulaşan hava sıcaklığı nedeniyle çok sayıda kişi fenalaştı. Aydın Milletvekili Hüseyin Yıldız, yürüyüş sırasında kalp spazmı geçirdi. Yürüyüşün ilk 15 gününde Kılıçdaroğlu'nun, 375 bin adım attığı ifade edildi.