Başbakan Binali Yıldırım’ın Diyarbakır’da açıkladığı Doğu ve Güneydoğu’ya yatırım ve destek programında çatışmalarda zarar gören şehirlere yapılacak yatırımların detayları belli oldu. Sur, Şırnak, Silopi, İdil, Cizre, Yüksekova ve Nusaybin için 10 milyar liralık projelerle konut, alt yapı, gençlik ve kültür merkezleri ile spor merkezleri yapılacağı öğrenildi. Belediye bütçesinden alınacak yatırımların devlet tarafından yapılacağı belirtildi.
Milliyet'ten Kıvanç El'in haberine göre, Yıldırım’ın Diyarbakır’da açıkladığı 62 milyar lirası devlet, 80 milyar lirası da özel yatırım ve desteklerin oluşturduğu toplam 140 milyarlık yatırım paketinde çatışmalarda zarar gören şehirlerin inşasına ilişkin de projeler yer aldı.
En büyük pay Yüksekova’ya
Şehirlerin yeniden inşasının 2019 yılına kadar tamamlanması hedeflenirken en detaylı çalışmanın Diyarbakır Sur’da yapılacağı ifade edildi. En büyük pay 2.5 milyar lira ile Yüksekova’ya ayrıldı. Sur için 1.9 milyar, Nusaybin için 1.8 milyar, Cizre için 1.4 milyar, Şırnak için 1.1 milyar, Silopi için 653 milyon, İdil için de 457 milyon kaynak ayrıldı.
Projelerin çoğunluğunu konut ve altyapı yatırımları. Yüksekova için 10 bin konut planlanırken 1500’ünün temelleri önümüzdeki ay atılacak. Cizre için planlanan 2500 konut projesinin temelleri de 2 ay içinde atılacak. Sur’da 7 bin konut, Şırnak ili için 10 bin, Nusaybin için de 8 bin konut planlaması yapılırken temelleri önümüzdeki süreçte atılacak.
Şehirlerin alt yapı ve yolları elden geçirilecek. Belediye hizmeti kapsamında yapılması gereken yatırımlar kaymakamlık ve valilikler kontrolünde yapılacak ancak bütçeleri belediye alacaklarından kesilecek. 7 ilçeye, hastane, okul, park, cami, gençlik ve kadın merkezleri, sosyal ve kültür merkezleri de inşa edilecek.
Sur’a ahşap ve taş mimari
Sur’da surları aşmayan yapılar yapılacak. Sur’da ticaretin merkezi olan Gazi ve Melik Ahmet Caddeleri’nde bütün dükkanlar ahşap ve taş mimari ile yenilenecek. Sur’daki inşa sürecinde mesken alanlarında bazalt taşı kullanılacak. Yeni mimarinin özgün Diyarbakır mimarisi olmasına özen gösterilecek. Evlerin iç ve dış cephelerinde Selçuklu ve Osmanlı mimarisinden el işçiliği örnekleri de sergilenecek. Bunun için de bazı el işçiliği ustaları ile irtibata geçildiği ve bu ustalardan destek alınacağı kaydedildi. Sur ilçesi için yapılacak yeniden inşa planı kapsamında restorasyonun yanı sıra 1930’lu yıllarda valilik tarafından “şehir hava alsın” denilerek yıktırılan vebugün bazı yapıların olduğu bölgedeki Sur’ların da yeniden yapılmasının planlandığı belirtildi.