23 Eylül 2018

Kırlangıç tek bahar pahalı

Mikis Theodorakis tarafından şarkıya çevrildiğinde “Kırlangıç Tek” Yunanistan’da askeri cuntaya karşı direnişin sesine dönüştü

 

           New York-Londra-Roma

           ŞEHİR TELLALI

 

 

Hayatını şiire, şiirdeki doğruluğu korumaya adayan, Nobel ödüllü, Girit doğumlu Yunan şairi Odysseas Elytis’in ruhunu anlatan sözleri: “Ruhumu berraklığa sattım ben”.

Bu kendi ifadesiyle: “… rüyalarıyla uyum içinde süregiden değişimlerden bir dünya... mekanizması gerçeğin aslını keşfetmemize yol gösteren bir çeşit çağdaş büyüdür.”   

Böylece Midillili sabun fabrikatörünün oğlu Odysseus Alepoudelis şair kalemine adını kendi koydu:

Ellas, Elpidha, Eleftheria, Eleni, Yunan, ümit, özgürlük ve güzellik kelimelerinden yola çıkıp Elytis ismini türetti. Satırlarını dolduran ışık ve saflık ona “güneşi içen şair” lakabını kazandırdı. II. Dünya Savaşı’nda faşizme ve işgal kuvvetlerine karşı silahlı mücadele gerekince asker olan ve savaşta yaşadıklarını yine uzun bir şavaş şiiri ile dile getiren Elytis savaş sonrasında bir on yıl süren suskunluk içine girdi. “Değeri Budur” bu uzun sessizlikten sonraki ilk eseri. “Kırlangıç Tek” bu eserin bir parçası.

Cunta yasaklı besteci Mikis Theodorakis tarafından şarkıya çevrildiğinde “Kırlangıç Tek” Yunanistan’da askeri cuntaya karşı direnişin sesine dönüştü:

“Kırlangıç tek bahar pahalı

Çok emek ister güneşi getirmek

Binlerce ölüm ister döndürmek tekerlerini  

Hayatta kalandan ister tüm kanı

Yüce başustam dağlara ördün beni

Yüce başustam denizle örttün beni

Mayısın bedenini kapmış büyücüler

Denizden bir mezara gömecekler  

Kapatıp derin bir kuyunun dibine onu

karanlık kokusu ve uçurum dolu

Yüce başustam leylaklar arasında

Yüce başustam yeniden doğuş kokusunda.”

 

 

 

Yazarın Diğer Yazıları

Geçmişte yaşanmayana özlem

Hâlâ Portekizce’den bir türlü başka hiç bir dile tam çevrilemeyen, “saudade"...

Geleceğin hatıratı

"Gazeteler iflas etti, hükümetin propagandacılarıyla dolduruldu, muhabirlik tamamen manen ve malen çökertildi, her şey reklama indirgendi"

Bir intiharın anatomisi: Yollar, köprüler, barajlar, metrolar

Garcia, Peru’da hem büyüyen ekonominin hem de çöken ekonominin mimarı.  Bir zamanlar Peru’nun JFK’si (Kennedy’si) umudu iken sonu tarihe Odebrecht kurbanı lakabıyla yazılan adam.