08 Ocak 2014

Adalet Bakanı, Hakim ve savcılar arasında 10 kaplan gücünde

Bunu yaparken de Adalet Bakanı'nı hakim ve savcılar üzerinde etkin kılıyor. Bir kaç maddeye beraberce bakalım iktidar neyi nasıl değiştiriyor:

Çocukken Kızılmaske okumaya bayılırdım. En hoşuma giden kısmı ise 'ormanda 10 kaplan gücünde' diye anılması olurdu. Adalet en hassas nokta nereden çıktı Kızılmaske diyenler. AK Parti'nin HSYK ile ilgili kanun teklifini okuyup bitirdiğimde aklıma ilk gelen 'Teklif Meclis'ten geçtiğinde Adalet Bakanı hakim ve savcılar arasında 10 kaplan gücünde olacak' diye düşündüm. İktidarın 17 Aralık sürecini yargı ve polis merkezli bir darbe girişimi olarak nitelemesinden sonra poliste daha önce benzeri görülmemiş bir görevden alma operasyonu oldu. AK Parti şimdi 12 Eylül 2010 referandumunda değiştirdiği HSYK'nın yapısını 3 yıl 4 ay sonra yeniden değiştirmeye hazırlanıyor.

Bunu yaparken de Adalet Bakanı'nı hakim ve savcılar üzerinde etkin kılıyor. Bir kaç maddeye beraberce bakalım iktidar neyi nasıl değiştiriyor:

Eski hâli: 2802 sayılı Kanun(hakimler savcılar kanunu)   Madde 113 - a) Adli yargı adalet komisyonları: Ağır ceza mahkemelerinin bulunduğu yerlerde; başkanı ve bir asıl, bir yedek üyesi Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenecek hakimler ile o yer Cumhuriyet savcısından oluşur.

Kanun Teklifi: 2802 sayılı Kanunun 113. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci paragrafı ile (b) bendinin birinci paragrafında yer alan "Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca" ibareleri "Adalet Bakanlığınca"; (a) bendinin birinci paragrafında yer alan "Cumhuriyet savcısından" ibaresi "Cumhuriyet başsavcısından" şeklinde değiştirilmiş; (a) bendinin ikinci paragrafının sonuna "Cumhuriyet başsavcısı, görevi başında olmasına rağmen katılamadığı her toplantı için komisyona katılacak bir Cumhuriyet başsavcı vekilini görevlendirir." cümlesi eklenmiştir.

İşin Özeti: Adli Yargı Adalet Komisyonları; atama,ilerleme, disiplin işlemlerine bakar. Eskiden 'Komisyonda 'HSYK'ca belirlenecek hakimler yer alır' olan ibare yerine teklifte 'adalet bakanlığı' getiriliyor. Yani bakanlık en kritik noktada söz sahibi oluyor.

Eski hali:

Madde 29 - (1) Genel Kurul, her yılın ocak ayının onuncu işgünü kendiliğinden toplanarak, yıllık olağan toplantı günlerini tespit eder.

(2) Başkan, gereken hâllerde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Üye tam sayısının salt çoğunluğunun, görüşülecek konuyu da belirten yazılı talebi üzerine Başkan, Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırır.

(3) Genel Kurul, en az onbeş üyeyle toplanır ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alır.

(4) Genel Kurul toplantı gündemi, Başkan tarafından, Başkanvekilinin de görüşü alınmak suretiyle, işin önemine, ivedi veya süreli oluşuna göre düzenlenir. Gündem, toplantının yapılacağı gün ve saati, Kurulda görüşülecek işleri ve sırasını gösterir. Tamamlanmayan gündem maddeleri bir sonraki gündemde öncelikle görüşülür.

(5) Gündemde değişiklik yapılması; ancak gündemin düzenlenmesinden sonra ivedi ve süreli işlerin ortaya çıkması hâlinde Başkan veya üyelerden birinin talebi üzerine Genel Kurul kararı ile olur. İvedi ve süreli olmayan talepler bu suretle ele alınamaz. Gündemdeki işlerden birinin sırasından önce ya da sonra görüşülmesi, ertelenmesi veya gündemden çıkarılması aynı usule tâbidir.

Kanun teklifi:

1-başkan genel kurulun toplantı günlerini belirler.

2-başkan gereken hallerde veya üye tam sayısını salt çoğunluğunun görüşülecek konuyu da belirten yazılı talebi üzerine genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir.

3- Genel kurul en az 17 üye ile toplanır ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alır.

4- genel Kurul toplantı gündemi Başkan tarafından  işin önemine göre belirlenir. Gündem dışı konuların gündeme alınıp alınmamasına başkan karar verir.
İşin özeti: Hükümet adli kolluk konusunda olduğu gibi HSYK genel kurulunun kendi kontrolü dışında toplantı yapıp karar almasını bunu açıklamasını engelleyecek düzenleme yapıyor.

Teklifte; 6087 sayılı HSYK Kanunu'nda yapılacak değişikliklerin en kritik noktalarından biri, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte HSYK'da görev yapan Genel Sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, Kurul müfettişleri, tetkik hakimlerinin kuruldaki görevleri sona erecek olması. Bu kişilerin yerine 10 gün içinde yeni isimler getirilecek. İsimleri getirecek olan da 'kurul başkanı' sıfatıyla yine Adalet Bakanı.

Bakan; Teftiş Kurulu Başkan ve yardımcıları ile genel  sekreter yardımcılarını da atayacak.

Dairelerin görev alanları değiştirildi. Artık 3. daireye ait olan hakim ve savcılarla her tür denetlemeyle ilgili karar verme yetkisi 2. daireye verildi. HSYK'nın hakim ve savcıları denetleyen ikinci dairesi ile hakim ve savcıları mesleğe kabul ile atamalarını takip edecek üçüncü dairesi de yeni teklifte Bakan ile şöyle ilişkilendiriliyor:

Daireler Başkan tarafından çıkartılacak yönetmelik ve düzenlenecek genelge taslakları hakkında belirtilen süre içinde görüş bildirirler. Halen 3. daire başkanına bağlı olarak çalışan Teftiş Kurulu da artık Adalet Bakanlığı'na bağlı olarak çalışacak.

Başlarken dediğim gibi sizce de Artık Adalet Bakanı Bekir Bozdağ hakim ve savcılar arasında 10 kaplan gücünde değil mi?

Yazarın Diğer Yazıları

Selahattin Demirtaş, nasılsın?

Seçimin son düzlüğünde gözler üzerinde…

Erdoğan İstanbul seçimini kendi eliyle, kendisi için referanduma çevirdi, 2028 fragmanı izlenecek

2028 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin fragmanını yaşayacak gibiyiz. Erdoğan ile İmamoğlu erken bir final oynayacak

Alkışlar arasında tercüme edilmeyen acı reçete: İşsizlik ve artacak yoksulluk…

Yoksulluğun her şeklinin yaşandığı bir ülke artık burası… Derin yoksulluk, yatay yoksulluk, insani yoksulluk, kadın yoksulluğu, kentsel yoksulluk, kırsal yoksulluk…