Ben ve Sen

"2006 yılında, İtalya’nın en prestijli çocuk kitapları ödüllerinden biri olan Andersen Çocuk Dünyası Ödülleri’nde en iyi yazar seçilen Giusi Quarenghi, “öteki”nin “sevgi”ye dönüşme halini anlatıyor..." 

DİLARA KORZAY

İtalyan yazar Giusi Quarenghi’nin dostluk ilişkilerinin yaş, dil, din ayırmaksızın kurulabileceğini başarılı bir dil ustalığıyla anlattığı Ben ve Sen kitabı, her yaştan okur için bir başucu kitabı olmaya değer. Öykünün karakterleriyle okur arasında samimi ve doğrudan bir ilişki kurmayı başaran Quarenghi, Ben ve Sen ile ayrıca çocuklara yazı yazmanın yollarını oldukça eğlenceli ve bir o kadar da macera dolu bir yöntemle öneriyor.

Her yaşamın bir tarih olduğuna değinen yazar, kişinin kendi hikâyesinin nerede başladığı sorusuna da yine kişinin kendisinin cevap vermesini istiyor ve okuru kendi tarihiyle baş başa bırakıyor. Sahi, her insan bir hikâye değil midir? Neden bir yetişkinin yaşam öyküsü yazılmaya değer görülürken bir çocuğun hayatı kitaplaştırılmasın?

Beata ve Aziza farklı topraklarda doğmuş ve büyümüş, farklı diller konuşmuş iki çocuk. Onları bir araya getirense kütüphaneci Marina’nın sadece ünlülerin ve yetişkinlerin yaşamöykülerinin yazılmasının doğru olmadığı düşüncesiyle ortaya çıkardığı bir yazı atölyesi projesi. Bu projeye katılmak isteyen öğrenciler seçtikleri proje arkadaşlarının yaşamöyküsünü yazacaklardır. Peki, aynı topraklarda doğmamış, yaşıt olmayan üstelik uzunca bir süre aynı dili dahi konuşmamış iki arkadaşın birbirlerinin biyografisini yazması mümkün olabilir mi?

Beata ve Aziza

Doğduğu topraklardan zorla göç ettirilmiş, geride birçok sevdiğini bırakmak zorunda kalmış Aziza, yaşamaya dair umudunu hiç tüketmiyor. Üstelik farklı bir ülkede yeni bir düzen kurmaya çalışırken, bilmediği kültürden insanlarla, yeni öğrenmeye çabaladığı bir dille girişiyor bu zorlu yolculuğa. Beata ise her yetişkinin büyüdükçe içine hapsolduğu tabuları görmezden geliyor ve Aziza’yı tanımak istiyor. İtalyan Beata ve Faslı göçmen Aziza, kurdukları dostluk ilişkilerini her geçen gün geliştirerek birbirlerinin yaşamöykülerini yazabileceklerine inanıyorlar. Bu iki küçük karakter, gerçek dostluğun ön yargılara takılmadan, birbirlerinin hayatlarını anlamaya çalışarak ve sevgi yoluyla kurulduğunu okura çok samimi bir dille anlatıyorlar. Artık iki iyi dost olan Beata ve Aziza, projeleri hakkında bilgilendikçe daha çok okumaya başlarlar. Sonradan edinilmiş ön yargılar, korkular ve alışkanlıklar yüzünden yakınlarında duran hikâyelere ne kadar uzak kaldıklarını fark ediyorlar. Beata ve Aziza, farklı dil ve dinden olmanın, sınıf farkının, gelir düzeylerinin, eğitim seviyelerinin, yani insanın doğduğu andan itibaren sahip olduğu ve sonrasında zamanla etiketlendiği bütün sıfatların aslında kurulacak yeni dostluklar için önemsiz olduğunu, kurdukları samimi dostluk ilişkileriyle kanıtlıyorlar.

2006 yılında, İtalya’nın en prestijli çocuk kitapları ödüllerinden biri olan Andersen Çocuk Dünyası Ödülleri’nde en iyi yazar seçilen Giusi Quarenghi, yazarlığının yanı sıra, çocuk kitapları için yaptığı illüstrasyon çalışmalarında da oldukça başarılı. Öte yandan, İtalyan yazar Quarenghi, ilköğretim okullarında ve kütüphanelerde sanatsal yaratıcılık atölyeleri de düzenliyor. Bu birbirinden değerli yetilerini çocuklar için yazdığı Ben ve Sen adlı kitabında sunma fırsatı bulan yazar, çocukların da en az yetişkinler kadar değerli hikâyelere sahip olduklarını kütüphaneci Marina’nın ağzından şöyle aktarıyor. “Ancak, her yaşam bir tarihtir aslında, öyle değil mi? Yaşayan her insan, yaşamöyküsünün yazılmasını hak eder! Neden bir çocuğun yaşam öyküsü yazılmasın ki?”

Ayrımcılığa karşı farkındalık 

Bugüne kadar göçmenlik ve kültürel farklılık konularını çocuk gözünden ve duyarlıkla işlemeyi başaran Giusi Quarenghi, Ben ve Sen ile okurlara sosyal hayatlarımızda kurduğumuz ilişkilerdeki ötekileştirme ve ayrımcılığın sonradan edinilmiş olduğunu; aslında çocukların dünyasında bu tür kalıpların var olmadığını hatırlatıyor. Ben ve Sen, bir yandan okuru Beata ve Aziza’nın hikâyelerine tanık ederken, öte yandan, birbirimizi koşulsuz anlama yolculuğuna davet ediyor.

Günışığı Kitaplığı tarafından, Nilüfer Uğur Dalay çevirisiyle Türkiye’deki okurlarıyla buluşan Ben ve Sen, çocukların yetişkinlerden farklı olarak hayatı ve ilişkileri önyargısız kavrayışlarını, dostluk ilişkilerinde en önemli ihtiyacın sevgi ve empati olduğunu vurgulayan bir kitap. Ayrımcılığa karşı farkındalık yaratmayı başaran Ben ve Sen, küçük okurlar kadar yetişkinlerin de okuması gereken bir başucu kitabı. Her insanın yazılmaya değer bir öykü olduğunu hatırlatan Ben ve Sen, çocuk edebiyatına ilgi duyan her yaştan okura kendi hikâyelerini yazmaya başlamaları için bir fırsat veriyor.