Gündem

Yeni HSYK kavga dövüşle yasalaştı

AKP'nin hazırladığı Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yetkilerini adalet bakanına devreden kanun teklifi, Meclis Genel Kurulu'nda 20 saat süren kavgalı görüşmelerin ardından yasalaştı

16 Şubat 2014 11:59

HSYK yetkilerini adalet bakanına devreden kanun teklifi, yumruk, tekme ve küfürlerin havada uçuştuğu, burunların kanadığı görüşmelerin ardından kabul edildi. Muhalefet, yargıya darbe vuran iktidarın kuvvetler ayrılığını yok ettiğini dile getirdi. CHP, Köşk’e gönderilecek düzenlemeyi, kararı beklemeden Anayasa Mahkemesi’ne götürmeye hazırlanıyor.

CHP Milletvekili A.İhsan Köktürk’ün burnunun kanadığı, AKP'li Bayram Özçelik’in parmağının kırıldığı görüşmelerden sonra sabaha karşı yapılan oylamada AKP’den 210 ‘evet’, muhalefetten 28 ‘ret’ çıktı. MHP’li Seyfettin Yılmaz, “Nasıl 28 Şubat’ta postmodern darbe varsa şu anda yargıya darbe yapılıyor.” derken MHP’li Erkan Akçay da sert konuştu: “Ayakkabı kutularında faili meçhul paralar havada uçuşuyor, yargıyı tamamen iktidara bağlıyorsunuz. Ey hükümet, suçlarınızın telaşı içindesiniz. Sayın Adalet Bakanı, siz bir hukuk katilisiniz!” İktidar partisi, AB’nin tepkisine rağmen Meclis’ten geçirdiği teklifi önümüzdeki hafta Cumhur-başkanı’na gönderecek. CHP ise kararı beklemeden Anayasa Mahkemesi’ne gidecek.

BDP’nin engelleme girişiminde bulunmadığı teklife AKP’den 210 ‘evet’, muhalefetten 28 ‘ret’ oyu çıktı. Muhalefet, kanun teklifini ‘yargıya ve HSYK’ya darbe’ olarak nitelerken, AK Parti’nin kuvvetler ayrılığını yok ederek rejimi değiştirdiği eleştirisinde bulundu. Sık sık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarının gündeme geldiği Genel Kurul’da muhalefetin ayakkabı kutularını hatırlatması ve “Hırsız var!” söylemi AKP’yi kızdırdı. İki saate yakın kapalı oturumun yapıldığı Genel Kurul’da tartışmalar nedeniyle görüşmelere sık sık ara verilirken, gecenin ilerleyen saatlerinde uyuklayan milletvekilleri oldu. Genel Kurul görüşmelerinde en fazla ‘diktatör’, ‘hırsız’, ‘yolsuzluk’, ‘rüşvet’, ‘ayakkabı kutusu’, ‘yasa teklifi anayasaya aykırı’, ‘yargıya darbe’ gibi kelimeler kullanıldı.

Genel Kurul’da görüşülen kanun teklifi ile HSYK’daki genel sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, tüm kurul müfettişleri, tetkik hakimler ve idari personelin görevlerine son verilecek. Türkiye Adalet Akademisi’nde de Adalet Akademisi başkan, başkan yardımcıları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu üyelerinin tamamının görevleri de bitecek. Bu kanunun çıkmasının ardından 10 gün içinde Adalet Bakanı, HSYK teftiş kurulu başkanı, başkan yardımcıları, genel sekreter ve genel sekreter yardımcılarını doğrudan atayacak.

 

Toplantı yeter sayısı 12’ye düşüyor

 

Üç daireli HSYK’da hangi üyelerin hangi dairede görev yapacağına da HSYK Genel Kurulu yerine adalet bakanı karar verecek. HSYK Teftiş Kurulu, HSYK Genel Kurulu yerine adalet bakanı gözetiminde görev yapacak. HSYK müfettişleri, ‘Genel Kurul’un verdiği görevleri’ yaparken, artık adalet bakanının verdiği görevleri yerine getirecek. Halen anayasa gereği HSYK Genel Kurulu tarafından atanan Kurul müfettişleri ve tetkik hakimleri ‘birinci dairenin göstereceği iki kat aday arasından’ Genel Kurulca seçilecek. HSYK personeli de HSYK yerine adalet bakanı tarafından ‘sözlü ve gerektiğinde uygulamalı sınavla’ atanacak. HSYK Genel Kurulu’nun toplantı günlerini ve gündemini genel kurul yerine adalet bakanı belirleyecek. 22 üyeli HSYK’da 15 olan toplantı ve karar yeter sayısı 12’ye düşürülecek.

Adli ve idari yargı hakim ve savcılarına HSYK üyeliğine aday olabilmek için ‘hakimlik ve savcılık mesleğinde 20 yıl çalışmış olma’ şartı getirilecek. Bu şart, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl içinde yapılacak seçimlerde aranacak. Böylece genç hakim ve savcıların HSYK üye adaylığı engellenecek. HSYK üyelerinin disiplin suçu eylemleri sebebiyle haklarında yürütülecek disiplin soruşturmasını adalet bakanı, disiplin kovuşturmasını ise genel kurul yapacak. Adalet bakanı, bir üye hakkında soruşturma açarsa, üç kişilik soruşturma komisyonunu da üyeler arasından kendisi belirleyecek. Türkiye Adalet Akademisi’nde görev yapan başkan, başkan yardımcıları, eğitim merkezi müdürü, müdür yardımcıları, hakimler, uzmanlar ile tüm idari ve yardımcı personelin görevlerine son verilecek. Akademideki genel sekreterlik kaldırılırken başkan ve yardımcılarını da hükumet belirleyecek. Akademi başkanı, adalet bakanı tarafından gösterilen üç aday içinden Bakanlar Kurulu’nca seçilecek. Başkan yardımcıları ise bakan tarafından atanacak. Hakim ve savcı adaylarını belirleyen Mülakat Komisyonu’nda Adalet Bakanlığı’nın belirlediği kişiler çoğunlukta olacak.