Türkiye'nin Suriyeli sığınmacılar için uluslararası yardım çağrısının ardından, gelen yardım taleplerini "casusluk", "misyonerlik" gibi nedenlerle reddettiği iddia edildi.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'ndan (AFAD) yapılan açıklamada Suriyeli sığınmacılar için Türkiye'nin 400 milyon lira harcadığını bildirmişti.
Milliyet gazetesi yazarı Aslı Aydıntaşbaş, "Türkiye, casusluk, misyonerlik ve ‘dağınıklık’ gibi temel kaygılarla uluslararası yardım kuruluşlarını veto etmekte" dedi.
Türkiye'ye yardım başvurusunda bulunan Türk STK'lar ve yurt dışından gelen afet ve yardım kuruluşları İçişleri Bakanlığı'ndan onay alamadı.
Aydıntaşbaş yazısında, başvuruda bulunan derneklerden Save the Children'ın (Çocukları Kurtar) son bir yılda 3 defa ret cevabı aldığını örnek gösterdi. Van depreminin ardından da 500 bin dolarlık bir yardım sağlayan derneğin, Suriyeli sığınmacılar için ilk kez 16 Eylül 2011'de başvuru yaptığı ortaya çıktı
İçişleri Bakanlığı, AFAD ve güvenlik birimleri arasında yapılan toplantılarda, "casusluk" ve "misyonerlik" endişelerinin dile getirildiği, 1991'de Kuzey Irak'taki Kürt göçünde bölgeye gelen bazı yardım kuruluşlarının "kilise açtığı" ya da "PKK'lılara da yardım ettiği" gibi kaygıların da dillendirildiği öğrenildi.
Yardım faaliyetleriyle ilgilenen yetkililer, başvuru yapan yabancı kuruluşlara, doğrudan AFAD ve Kızılay’a "nakit" yardımı yapılması ya da yardım malzemelerinin bölgedeki Kızılay’ın depolarına bırakılması salık veriliyor.
Ancak bunun ötesinde afet bölgelerinde deneyimi olan STK’ların sığınmacılara eğitim, kurs, psikolojik yardım sağlaması ya da tel örgünün hemen ötesinde Türkiye’ye girmeyi bekleyen 15 bin Suriyeli'ye gıda yardımında bulunmasına sıcak bakılmıyor.
Yabancı STK’ların bölgede ‘aktif’ olmasını bir ulusal güvenlik tehdidi olarak gören Ankara, Türkiye’deki yardım kuruluşlarının da Suriyelilerle doğrudan temas halinde olmasını istemiyor. İHH ve Deniz Feneri gibi kurumlar da yardımlarını Kızılay üzerinden yapıyor ya da doğrudan Suriye’nin içine gönderiyor; ancak kamplarda faal olamıyor.
Dünyanın önde gelen insan hakları kuruluşu Human Rights Watch’ın da kamplarda Suriyeli sığınmacılarla görüşme talepleri, uzun süredir benzer nedenlerle reddediliyor.
