Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın arıcılık sektörüyle ilgili tebliği olmasına rağmen söz konusu yönetmeliğin suni petekleri kapsamadığını söyleyen Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Abdullah Aysu, balmumundan yapay olarak yapılan peteklerin endüstriyel ve sağlıksız olduğunu belirtti.
Arıcıların yapay petek satın alırken, fabrikanın sterilizasyon yapıp yapmadığına değil, ucuzluğuna önem verdiğinin altını çizen Aysu, “Arıcılık tebliğinin olması, petek ile ilgili tebliğin olmayışı bu bilgilerin ve söylentilerin doğruluğunu veya yanlışlığını ayırt edecek bir olanaktan bizi yoksun bırakmaktadır. Bu da tükettiğimiz şifalı bal mı, yoksa azar azar bünyeye zikredilen zehir mi, olduğunu belirsiz kılmaktadır” dedi.
Abdullah Aysu’nun Özgür Gündem gazetesinin bugünkü (19 Aralık 2014) nüshasında yayımlanan, “Bal petek işleri” başlıklı yazısı şöyle:
‘Bal petek işleri’
Bal sağlıktır, ama her bal şifa kaynağı değildir. Balın şifa dağıtanı olduğu kadar, hastalık yapanları da var. Bu biliniyor. Arıların kendi yaptıkları doğal petekler ile suni olarak yapılan peteklerin balları aynı değildir. Farklıdır. Arıların yaptığı petekler doğal ve sağlıklı, balmumundan yapay olarak yapılan petekler endüstriyel ve sağlıksız. Bu nedenle bugün balın peteğini konuşacağız.
Bildiğiniz üzere arıların kileri, peteklerdir. Arılar, çiçeklerden polenleri, nektarları toplar peteklerinde saklarlar. Kışın gıda ihtiyaçlarını peteklerinde depoladıkları bala dönüştürdükleri bu besinden karşılarlar.
Arıcılar arasında artık genel bilgiye dönüşmüş (arıcılık sektörü tarafından bilinen fakat aldırış edilmeyen) iddia ve endişe verici şeyleri aktaracağım size.
Öncelikle şunu belirteyim; arıcılık tebliğimiz var, fakat balmumuna ait bir tebliğimiz yok. Balmumu tebliği önemli ve gerekli mi? Evet!
Bakın;
İşletmelerde kara peteklerde Amerikan Yavru Çürüklüğü ve/veya naftalinden kaynaklanan kokular işletmeci tarafından hissedilir, fakat müşteri kaybetmemek uğruna mumlar satın alınır, çoğu zaman sağlıklı mumlarla aynı kazana atılır, hatta bir günde aynı kazana defalarca mum atılarak diğer mumlara da mikroorganizmalar bulaştırılır.
Bazı temel petek firmalarının tam sterilizasyon kurallarına uymadığı bir başka gerçek. Tam sterilizasyon işlemine (120 C sıcaklık, 1 atm basınç, 15 dk süre) tabi tutulmayan temel petekler Türkiye’nin ve dünyanın en önemli arı hastalığı olan ve ekonomik kayıplara neden olan Amerikan Yavru Çürüklüğü hastalığının yayılmasına neden olmaktadır.
Bazı arıcılar, yasak olmasına rağmen, arıcılardan ya da mum sıkan işletmelerden posalı mumları toplamaktadırlar. Posalı mumlara parafin eklenerek külçe mum yapılır ve ucuz fiyatlarla temel petek basan firmalara satılır. Oluşturulan temel peteklerde parafin kalıntısına bu nedenle rastlanılmaktadır. Bazı firmalar kara peteklerin ve külçe mumların saklanmasında naftalin veya türevi kimyasallar kullanmaktadır.
Temel petek üretiminde bazı firmalar ağartıcı boya maddeleri kullanır ve bunun gıdaya uygunluğuna uyulmaz. Bazı üretici firmalar, temel petek üretiminde gıdaya uygun kayganlaştırıcı ajanlar yerine deterjan kullanmaktadır. Geriye dönük izlenebilirliği sağlamak amacıyla, birçok temel petek firmasında üretim için kayıt sistemi tutulmamaktadır. Üretimde parti numaraları alınmamaktadır. Arıcılarımızın çoğu için fabrikanın sterilizasyon yapıp yapmadığı değil, ucuzluğu önemli olmaktadır. Arıcılarımızın bu durumu sorgulamaları, sorgulayabilmeleri için de; bilgilendirilmeleri, eğitilmeleri gerekir, fakat bu konuda yeterince bilgilendirilmemekte ve eğitilmemektedirler. Yukarıda anlattığım söylentiler-iddialar arıcılık sektöründe olağan konuşmalar olarak var; uluorta anlatılmaktadır. Arıcılık tebliğinin olması, petek ile ilgili tebliğin olmayışı bu bilgilerin ve söylentilerin doğruluğunu veya yanlışlığını ayırt edecek bir olanaktan bizi yoksun bırakmaktadır. Bu da tükettiğimiz şifalı bal mı, yoksa azar azar bünyeye zikredilen zehir mi, olduğunu belirsiz kılmaktadır.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bir an önce petek konusuna el atmalı. Balı yeniden güvenilir gıda ve şifa kaynağına dönüştürmeli!
