Fransa'daki Avrupa Futbol Şampiyonası final turnuvasındaki İngiltere – Rusya karşılaşmasından önce meydana gelen olayları, görgü tanığı olduğunu söyleyen bir taraftar Rus holiganların internet sayfasında şöyle anlatıyor: ‘Maçtan üç saat önce bir parkta randevulaşmıştık. 25 ila 300 kişi kadardık. Marsilya'daki ‘buluşmaya' Rus futbol liginin bütün büyük takımlarının taraftarları gelmişti. Parktan ayrıldık ve İrlanda meyhaneleriyle çok sayıda İngiliz'in bulunduğu meydana doğru yola çıktık.”
Karşılaşmadan önce söz konusu meydanda cereyan eden olaylar bütün dünyada infiale yol açtı. Ateşli taraftarlar arasındaki meydan savaşında sandalyeler ve bira şişeleri havada uçuştu. Adını açıklamayan Rus görgü tanığı liman yakınlarındaki ‘ana muharebeye' 100 ila 150 holiganın katıldığını yazıyor. Maçtan sonra İngiliz seyirciler tribünlerdeki Rusların saldırısına uğradı. Avrupa Futbol Federasyonları Birliği UEFA, olayların tekerrür etmesi halinde iki takımı da turnuvadan atmakla tehdit etti. Çünkü İngilizler de kabahatliydi. Onlar da birbirine girmiş ve arada birkaç Fransız da darp edilmişti.
Rus usulü İngiliz geleneği
İnternet sayfasındaki ‘harp' günlüğünde meydan savaşının berabere sonuçlandığı yazıyor. Aynı zamanda da ganimet olarak çok sayıda İngiliz bayrağının ele geçirildiği belirtiliyor. İlişikteki fotoğrafta İngiliz bayraklarını tersinden tutan Rus taraftarlar görülüyor.
Rusya'daki lig maçlarında birbirini paralayan Sankt Petersburg ve Moskovalı futbol fanatikleri yurtdışında güç birliği yapıyorlar. Polonya'daki 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası sırasında da Varşova Rus ve Polonyalı holiganlar arasındaki kapışmalara sahne olmuştu. Tarihin cilvesi olsa gerek Ruslar bu kez İngilizlerle karşılaştılar. Çünkü Rus holiganlığının kökleri İngiltere'ye kadar uzanıyor.
Holiganlık köprüsü, Doğu – Batı yumuşamasının başladığı 1970'lerde kurulmuş ve Sovyetler Birliği'ndeki ateşli taraftarlar İngiltere'yi kendilerine örnek almaya başlamışlardı. Kavgacı holiganlık kültürü Sovyetlere de sirayet etmişti. 1990'lı yıllarda da ‘Red-Blue Warriors' gibi adı İngilizce olan holigan grupları kurulmaya başlanmıştı.
Orman kavgaları ve milliyetçi sloganlar
Holiganlık ilk yıllarda başkent Moskova ile sınırlıydı. Günümüzde ise her Rus kulübünün en az bir holigan grubu var. Her grubun 20 ila 50 kişiden oluştuğu tahmin ediliyor. Holiganlar dövüşmek için rakipleriyle ormanlarda randevulaşıp yumruklarını konuşturuyorlar. Ruslar holiganlık sıralamasında Avrupa holiganlarının anavatanlarını çoktan geride bırakmışlar. Holiganlığı bıraktıktan sonra taraftar sitelerine makale ve haberler yazan Dmitri Lekuch Rusların daha teşkilatlı ve disiplinli olduklarını söylüyor.
Rus taraftarların şiddete ne kadar yatkın ve tutkun olduğu 2010 yılının aralık ayında Moskova'nın merkezinde görülmüş ve 5 bin dolayında Rus genci bir arkadaşlarının kavgada öldürülmesini protesto amacıyla büyük bir meydanda toplanmıştı. Gösteri sırasında fanatikler önce polise, daha sonra da Slav'a benzemeyen yayalara saldırmaya başlamışlardı.
Bu eylemde aşırı sağcı siyasi grupların da parmağı vardı. Batıda olduğu gibi Rus taraftarlar arasında da bol sayıda Neo Nazi var. 2014/2015 sezonunda Rus futbolunun 100'ün üzerinde ırkçı eyleme sahne olduğu saptanmıştı. Rus holiganların İngilizlerden bile çok daha milliyetçi olduğunu söyleyen gözlemciler sonunda haklı çıktı.
Saldırganları politikacılar koruyor
Siyasi yelpazenin aşırı sağ ve sol uçlarındaki bazı politikacılar da bu atmosferden yararlanmaya çalışıyor. Aşırı solcu Rus politikacı Eduard Limonow Marsilya'daki arbedenin ardından çektiği mesajda, ‘İngilizler Rus yumruğunu hissetsin', demişti. Rusya Futbol Federasyonu İcra Komitesi üyesi İgor Lebedev dee İngilizleri döven Rus holiganlarını kutlamış ve suçu Fransız polisine yüklemişti. Aynı zamanda Rusya Parlamentosu'nun başkan yardımcılığını da yapan, sağ popülist Vladimir Şirinovski'nin 43 yaşındaki oğlu oylarını toplayabilmek için Rus futbol holiganlarına şirin görünmeye çalışıyor.
Lebedev, İngiltere-Rusya maçından sonra davranışları nedeniyle Avrupa medyası tarafından eleştirilen Rusya Spor Bakanı Vitaly Mutko'ya da arka çıktı. Mutko stattaki İngiliz bayrağını kapmak için hücuma geçtikleri sırada Rus seyircileri selamlamıştı.
2018 Dünya Şampiyonası Rusya'da
Fransa'daki turnuva sırasında cereyan eden olaylar şimdiden 2018'de Rusya'da yapılacak olan Dünya Futbol Şampiyonası finallerini düşündürmeye başladı. Rus makamlarının holiganlara çok daha sert müdahale edeceğini gösteren gelişmeler oluyor. Bu yılın başlarında holiganlar kapışmasının ardından ceza davası açılmış, çok sayıda holigan tutuklanmış ve evlerinde arama yapılmıştı. Bunun bir ilk olduğunu yazan Gazeta.ru isimli internet gazetesi dünya şampiyonasından önce Rusya'daki holigan gruplarından bazılarının yasaklanabileceğini bildirdi.
