İsrail hükümeti geçen hafta Gazze’de yaşanan büyük çatışma sonrasında sıkıntılı günler geçiriyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun koalisyonu Savunma Bakanı Avigdır Liberman’ın istifası ile çatırdadı. Bu istifanın ardından Liberman, partisinin de koalisyondan çekileceğini açıkladı ve Netanyahu’nun liderlik ettiği koalisyonun meclisteki çoğunluğu sadece tek koltuğa bağlı kaldı. Liberman’in partisini koalisyondan çekmesiyle birlikte hükümet, İsrail’in meclisi olan 'Knesset’te 120 koltuktan 61’ine sahip. Liberman Gazze’de çıkan çatışma sonrasında varılan ateşkese karşı çıkmış ve istifa etmişti.
Netanyahu 2005’te Likud Partisi’nin liderliğine seçilmiş ve ardından 2009’da zorlu geçen ve çok yakın sonuçlanan bir seçimin ardından parlamentonun desteğiyle başbakan seçilmişti. Netanyahu bu tarihten beri başbakanlık görevini yürütüyor. Netanyahu başbakanlığı süresince birçok kez Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile karşı karşıya geldi. Bunlardan en akılda kalanlar İsrail’in insani yardım taşıyan Mavi Marmara'ya saldırması ve 10 kişinin ölümüne sebep olması. Ayrıca Türkiye ve İsrail yıllar boyunca Filistin sebebiyle de karşı karşıya geldi. Karşılıklı ticaret devam etse de Türkiye, İsrail’i 'işgalci devlet' olarak nitelendiriyor.
Muhalefet partilerinin gündemi: erken seçim
Koalisyonun çatırdaması birçok muhalefet partisinin gündemine erken seçimi getirdi. İsrail basını da erken seçim olasılığını dile getirdi ancak Netanyahu bu iddialara “Çok karışık bir güvenlik durumu içindeyiz. Böyle bir zamanda hükümet düşürülmez. Seçimlere gidilmez, bu sorumsuzluk olur" cevabını verdi. Netanyahu şu anda sandığa gitmeyi istemiyor ama bu onun tercihi olmayabilir. Netanyahu’nun partisi mecliste tek başına sadece 30 koltuğa sahip. Eğer koalisyondan Liberman’ın Yisrael Beiteinu partisinin yanı sıra bir parti daha çıkarsa koalisyon azınlık haline gelecek. Netanyahu’nun açıklamaları hükümetin düşmesi tehdidini gördüğünü açıkça belirtiyor.
Böyle düşünmesi pek şaşırtıcı değil zira Netanyahu’nun koalisyonunda bulunan bütün partiler sağ görüşlü ve koalisyondaki hiçbir parti iki devletli çözümü desteklemiyor. Dolayısıyla 13 Kasım’da alınan ateşkes kararı bu kanatta yer alan bazı siyasileri rahatsız etti. Bakanlardan gelecek peş peşe istifalar Netanyahu’nun hükümetini devirip halkı sandığa götürebilir.
Likud’un meclisteki en büyük rakibi ise Siyonist Birlik. İsrail İşçi Partisi, Hatnuah ve İsrail Yeşil Hareketi'nin bir araya gelmesiyle kurulan ittifak, Knesset’te muhalefet grubuna liderlik ediyor. Siyonist Birlik’in mecliste 24 koltuğu bulunuyor ve ittifak çift devletli çözümü destekliyor.
2015’te yapılan seçimlerde Likud partisi yüzde 23.40, Siyonist Birlik ise yüzde 18.67 oy almıştı. Bu iki parti ile diğer partiler arasında büyük bir makas var, üçüncü sırada yer alan 'müşterek liste' adlı siyasal ittifak seçimlerde yüzde 10.54 oy almıştı.
Likud Partisi anketlerde erimeye başladı
Likud Partisi 2018 boyunca anketlerde çok başarılı göründü. Netanyahu’nun liderliğine güven daha da artmış ve parti de Knesset’teki koltuklarını arttıracak gibi duruyordu, ancak son anketlerde ibre tersine döndü. Likud’un oyu ciddi derecede azalmış gibi duruyor. Netanyahu’nun erken seçimden kaçınmasının sebebi de bu. İsrail’i en eski gazetelerinden Haaretz’e göre oyların ciddi derecede azalmasının nedeni sağcı seçmenin Gazze’de yaşananları ve Hamas’la yapılan ateşkesleri büyük bir başarısızlık olarak görmesi. İsrail’in sağ seçmeni için Filistin’de yapılanlar büyük önem taşıyor. Dolayısıyla Netanyahu’nun bu konuda başarısız görülmesinin partisine oy kaybı olarak geri dönmesi şaşırtıcı değil.
Likud’dan kayan oyların olası bir erken seçimde nereye gideceği de büyük önem taşıyor. Oyların çeşitli sağ partilere dağılması, seçimlere tekrar ittifak olarak girmesi ve oyunu koruması durumunda Siyonist Birlik’i birinci parti haline getirebilir.
Bu sebepten dolayı Netanyahu eğer iktidardaki yerini sağlam tutmak istiyorsa bir şekilde yıpranmış hükümetini toplamalı, bu süre içinde de İsrailli sağ seçmene kendini affettirmeli, olanları unutturmalı.
