Başkan Nieto, Meksika’nın petrol tekeli Pemex’in sektördeki hâkimiyetini azaltmayı ve ExxonMobil ile Royal Dutch Shell gibi yabancı şirketleri ülkesine yatırım yapmaya davet etmeyi amaçlıyor. Bu plan hayata geçtiği takdirde Meksika 1994’teki Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’ndan bu yana en büyük revizyonu gerçekleştirmiş olacak. Meksika’nın tarihi bir fırsatla karşı karşıya olduğunu ifade eden Başkan Nieto, “Bu büyük reform tüm Meksikalılar’ın hayat standartlarını yükseltebilir” şeklinde konuştu.
Radikal'de yer alan habere göre, Nieto, Meksika Anayasa ’sının özel sektör anlaşmalarını yasaklayan 27.maddesini ve Meksika enerjisini kamu şirketlerinin yönetimine indirgeyen 28.maddesini değiştirmek için çalışacak. Meclise sunulacak olan yasa tasarısı, üretim paylaşımı yerine kâr paylaşımını önerecek.
Meksika’nın 115 milyar varile eşdeğer petrol rezervine sahip olduğu düşünülüyor. Bu rakam Kuveyt’in petrol rezervleriyle yarışacak seviyede. Pemex, dorğu yatırım ve teknolojiyle denizden çıkarılacak 27 milyar varil değerinde ham petrolün ülke rezervlerine eklenebileceğini düşünüyor.
Meksika’nın enerji çemberinin üretimden dağıtıma kadarki tüm evreleri 1938’deki millileştirme hamlesinden beri Meksika halkına ait. 1938 yılında Meksika Devlet Başkanı Lázaro Cárdenas, anayasayı değiştirerek Amerikan ve İngiliz şirketlerine ait arazileri kamulaştırmıştı. 1938’deki kamulaştırma her yıl 18 Mart’ta milli bayram olrak kutlansa da, devlet gelirlerinin üçte birini karşılayan Pemex yıllar boyunca yatırım yüzü göremedi. 100 milyar dolarlık geliriyle dünyanın yedinci büyük petrol üreticisi olan Pemex’in üretim çıktısı son on yılda neredeyse yüzde 25 azalarak günde 2.6 milyon varile indi. Başkan Pena Nieto yapacakları reformun bu kötü gidişatı tersine çevireceğini ve tüm Meksikalılar’a ucuz enerji sağlayacağını söyleyerek, reform sayesinde petrol ve gaz üretiminin artacağını belirtiyor. Nieto, 75 yıl önce Lázaro Cárdenas’ın yaptığı kamulaştırma hamlesinin özel sektörle işbirliğini asla yasaklamadığını ifade ediyor. Nieto aynı zamanda planın Pemex’i borsada özelleştirilmiş bir şirket yapmayacağını ve tüm hidrokarbonun Meksika halkının malı olarak kalmaya devam edeceğini de söylüyor.
Meksika’da petrolün tarihi serüveni
1911: Yılda 8 milyon varil petrol satışıyla Meksika dünyanın dördüncü büyük petrol üreticisi haline geldi. 1917 anayasasının 27.maddesinde petrol ve diğer tüm yer altı kaynaklarının Meksika halkına ait olduğunu belirtildi.
1938: Devlet Başkanı Lazaro Cárdenas, yabancı petrol şirketlerine karşı yapılan işçi protestolarının ardından 17 şirkete el koyarak Pemex’i kurdu.
1940: 27.maddeye ekleme yapılarak özel şirketlere imtiyaz sağlanması yasaklandı. Buna rağmen alt maddeler sayesinde petrol üretim ve gelirlerinde özel sektörle ortaklık yapılması mümkündü.
1960: Başka bir anayasal düzenlemeyle tüm doğal kaynaklar halkın kazanılmış hakkı kabul edildi ve enerji endüstrisi millileştirildi.
2004: Ham petrol üretimi günde 3.83 milyon varille zirve yaptı.
2008: Başkan Felipe Calderón’un katı enerji yasalarını gevşetme planları büyük protestolar ve yabancı yatırım ilgisizliğinden dolayı geri çekildi.
2012: Pemex Güney Meksika’da 500 milyon varillik ham petrol bularak son on yılın en büyük petrol keşfini gerçekleştirdi.
