Sahteciliğin ve taklit üretimin önüne geçmek, tüketicilerin güvenli gıdaya erişimini sağlamak amacıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, akıllı etiket uygulamasını başlatıyor. 31 Aralık 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan uygulama ile market raflarındaki ambalajlar, tüketiciye ürünü anlatacak. Uygulama daha önce 4 kez ertelenmişti.
Hürriyet’te yer alan habere göre; Ambalaj Sanayicileri Derneği’den (ASD) yapılan açıklamada, uygulamanın kademeli olarak başlayacağını taklit, tağşiş ve sahteciliğe sık rastlanan ürün gruplarını kapsayacağı belirtildi. Takviye gıdalar, bal, enerji içecekleri, siyah çay, bitkisel sıvı yağlar ve bebek mamaları yeni yıldan itibaren akıllı etiketlerle satışa sunulacak.
Gıda firmalarının talepleri ve Avrupa Birliği (AB) müktesebatına uyum çerçevesinde hazırlanan "Akıllı Etiket" uygulaması, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından daha önce dört kez ertelenmişti.
Uygulama nasıl işleyecek?
İlk aşamada seçilen 6 gruptaki tüm ürünlerin üzerinde biri açık diğeri kapalı olmak üzere iki adet numara bulunacak.
Etiket üzerinde turuncu bir alanın altında olacak kapalı numara, ürünün güvenilirliğini sorgulamak için kullanılacak.
Tüketiciler, satın aldıkları ürünün üzerindeki turuncu alanı açarak sorgulama numarasına ulaşacaklar. Ürünün güvenilirliğini; internet, mobil uygulama, SMS veya sesli yanıt sistemiyle sorgulayabilecekler.
Ürünün tüm süreçleri görülebilecek
Etiket, ürünün tüketiciye ulaşıncaya kadar hangi süreçlerden geçtiğine dair bilgi de verecek. Etiketteki kod numarasını sisteme girerek, ürünün kim tarafından üretildiğini, (ithalse) nereden ithal edildiğini, son kullanma tarihini, içeriğini, (varsa) alerjen bileşenlerini öğrenmek mümkün olacak. Ürün üzerindeki yazılı etiket değiştirilmiş, son kullanma tarihi oynanmış, alerjenlere yer verilmemiş bile olsa, tüketici sistemden doğru bilgiye ulaşabilecek.
Akıllı etiketlerde, enerji içeceklerinin alkolle birlikte tüketilmemesi, bebek mamaları için alerjen uyarıları, gıda takviyeleri hakkında ‘Bu ürün ilaç değildir’ veya ‘Hastalıkların tedavisinde kullanılmaz’ gibi ifadeler de bulunacak.
Ürün satın alınırken etiketin zarar görmemiş ve sağlam olduğuna dikkat edilmesi, etiketsiz veya etiketi zarar görmüş ürünlerin satın alınmaması gerekiyor.
Ambalajın, gıda güvenliğinin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirten ASD Yönetim Kurulu Başkanı Sadettin Korkut, ‘Ürün Doğrulama ve Takip Sistemi’ ile Türkiye’de gıda hijyen ve güvenliği açısından yeni bir dönem başlayacağını söyledi. Ambalajın, sağlık ve hijyen anlamı taşıdığını vurgulayan Korkut, “Ambalaj, gıda güvenliğinin sağlanmasında ve üzerindeki etiket sayesinde tüketicilerin bilgilendirilmesindeki temel iletişim aracıdır. Gıda ürünlerinin izlenebilir olması tüketicileri, sağlık açısından büyük risk oluşturan sahte ürünlere karşı koruyor, ürünün içeriğiyle ilgili yanıltıcı bilgi verilmesini önlüyor ve kayıt dışı üretimin de öne geçiyor” ifadelerini kullandı.
Ambalaj teknolojilerindeki yeni gelişmeler sayesinde akıllı ambalaj uygulamalarının hızla arttığını ifade eden Korkut, raftaki ürünün kalitesini, hijyen durumunu, tazeliğini takip imkanı veren akıllı etiket sistemini ASD olarak desteklediklerini kaydetti. Korkut, "sistemin verimli bir şekilde işleyebilmesi için" hem tüketici hem de üreticinin üzerine ek maliyet getirmemesi gerektiğini söyledi.
