Çevre

Kurşunlu Şelalesi kuruma noktasına geldi

Su pompalarıyla Düden Şelalesi'nden yeniden su akıtılacak

13 Temmuz 2017 11:42

Antalya'nın dünyaca ünlü doğa harikalarından Düden Şelalesi'ne yaklaşık bir haftadır su verilmiyor. Bu yıl yağışların az olmasından etkilenen şelalenin girişine "Tarım alanlarının sulanması nedeniyle Düden Şelalesi'nde su akışı yoktur" şeklinde bilgilendirme yazısı asıldı. Kurşunlu Şelalesi ise, bölgedeki 3 bine yakın kaçak sondaj kuyusu ve bu yıl yağışların az olması nedeniyle kuruma noktasına geldi. 

Hürriyet'te yer alan habere göre, Döşemealtı İlçesi'ndeki Kırkgöz ve Pınarbaşı olmak üzere iki büyük kaynağın sularından beslenen ve her yıl binlerce turistin ziyaret ettiği Düden Şelalesi'ni ziyaret eden turistler, karşılaştıkları manzarayla büyük şaşkınlık yaşıyor. Düden Şelalesi'nin içindeki su kaynağının oluşturduğu nehir ise akışına devam ediyor.

Denize dökülen şelalenin suyu da yüzde 50 azaldı

Şelaleye gelen suyun tarafından kesilmesi, Lara'da falezlerden denize dökülen Düden Şelalesi'ni etkiledi. Sadece nehir suyuyla beslenebilen bu şelalede ise Yukarı Düden'deki su kesintisi nedeniyle yüzde 50'ye yakın oranda su kaybı oluştu. Orman Bölge Müdürlüğü'ne ait olan ve Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin ANSET şirketi tarafından işletilen Düden Şelalesi'nde yaşanan su sıkıntısı, Büyükşehir Belediyesi ASAT şirketi tarafından şelale içindeki su kaynağından pompalarla uygulanacak devirdaim sistemiyle çözülmeye çalışılıyor.

ANSET Genel Müdürü Gaye Doğanoğlu, şelaleyi besleyen Kırkgöz su kaynağındaki suyun Döşemealtı ve Kömürcüler sulama kooperatifleri, bölgedeki tarım arazileri ile elektrik santraline çekildiği ve bu yüzden şelaleye verilemediğini söyledi. Şelaledeki su sorununu çözmeye yönelik pompa sistemi uygulanacağını anlatan Doğanoğlu, “ASAT şimdi orada su pompaları oluşturacak. Çünkü Düden Şelalesi içindeki çayın olduğu alanda da bir su kaynağı var. Biz de o kaynaktan suyu alıp pompalarla devirdaim şeklinde şelaleden suyu tekrar akıtacağız. Ama ne zamanki DSİ kapakları açıp bize suyu verir o zaman Düden Şelalesi'nde yine eski gibi su akacak. Yaklaşık 10 gündür üzerinde çalışma yapılıyor, yeniden elektrik abonesi olduk, satın almalar tamamlandı, bu pompalar yapılıp kendi suyunu Düden Şelalesi kendi içinde çözmeye çalışacak. Ta ki DSİ Düden Şelalesi'ne suyu salıncaya kadar" dedi.

Kuşunlu çağlamıyor, damlıyor

Kurşunlu Şelalesi ise, bölgedeki 3 bine yakın kaçak sondaj kuyusu ve bu yıl yağışların az olması nedeniyle kuruma noktasına geldi. 

Antalya- Isparta karayolu üzerinde Aksu İlçesi sınırlarındaki Kurşunlu Şelalesi'nde, kaynağını aldığı Kurşunlu, Yurtpınar, Fettahlı ve Topallı mahallelerinde yoğun seracılık faaliyetleri ve neredeyse her seranın kenarındaki kaçak sondajlar nedeniyle su kalmadı. Bölgedeki 4 mahallede yaklaşık 3 bin kaçak sondaj olduğu tahmin ediliyor. Son yıllarda kaçak sondajların şelaleyi de besleyen yeraltı su kaynaklarını hızla yok etmesiyle doğa harikası Kurşunlu'nun su seviyesi giderek azaldı. Bu yıl kaçak sondaj sorununa kuraklık da eklenince, neredeyse su kalmadı.

Bölgede Doğa Koruma ve Milli Parklar 6'ncı Bölge Müdürlüğü'nce, şelalenin su seviyesindeki kaybın nedenlerine yönelik önceki yıllarda yapılan incelemede, şelaleyi besleyen su kaynakları üzerinde kurulmuş 3 bine yakın kaçak sondaj belirlendi. Özellikle yaz döneminde kaçak sondajla elde edilen suyun tarımsal sulamada kullanılıyor olmasının, şelalenin kurumasına yol açtığı saptandı.

Büyük üzüntü yarattı

Şelalenin neredeyse tamamen kurumasında, bu yıl yağışların az olması da önemli etken oldu. 18 metre yükseklik ve 20 metrenin üzerinde genişlikten akan şelalenin son hali büyük üzüntü yarattı. Görkemli şelaleden geriye sadece iki noktada ve yok denecek kadar ölçüde su miktarı kaldı.

Şelaleyi de içine alan milli park alanının yaklaşık 200 dönüm olduğunu belirten Kurşunlu Şelalesi park alanı işletmecisi Erol Avcı, yüzde 75'i yerli, yıllık ziyaretçi sayısının 200- 250 bin civarında olduğunu söyledi. Suyun esas azalma sebebinin şelalenin üzerindeki köylerde yer alan 3 bin civarındaki kaçak sondajlar olduğunu belirten Erol Avcı, şelaleye Gebiz'de inşası devam Küçük Aksu Barajı'ndan su getirilmesinin planlandığını, ancak 40 kilometre boru döşenmesi gerektiği ve bunun da kaç yıl içinde uygulanacağını bilmediklerini kaydetti.

Su kaynağı temizlenmeli

Şelalenin doğduğu Gelingöz su kaynağının yaklaşık 6 kilometre mesafede olduğunu ve su kaynağı ile havzasının da temizlenmesi gerektiğini anlatan Avcı, 3 yıl önce Antalya Valiliği bünyesinde Kurşunlu Şelalesi'ndeki su sorununun giderilmesine ilişkin teknik personel ve akademisyenlerin de olduğu bir komisyon kurulduğunu, ancak henüz hiçbir işlem yapılmadığını söyledi.

Zengin doğal yaşam

Bu büyük sorun, şelaledeki doğal hayat başta olmak üzere turizmi de olumsuz etkiliyor. 2 kilometrelik kanyonda 18 metrelik büyük şelalenin yanı sıra, küçük şelalecikler, birbirine bağlı 7 küçük göletten oluşan Kurşunlu Şelalesi, toplam büyüklüğü 394 hektarlık alanı kapsayan Milli Park konumunda.

Yaz dönemi günde en az 1500 kişinin ziyaret ettiği şelale, yılın diğer aylarında da Antalya'nın en çok ilgi gören doğal turizm alanlarının başında geliyor.

Zengin bitki topluluğu, su ve kaya formları, 200 yıllık su değirmeni ve orman dokusuyla eşsiz bir doğal alana sahip Kurşunlu Şelalesi'nde ağırlıklı kızılçam olmak üzere doğu çınarı, defne, harnup, yabani zeytin, sakız, söğüt ve incir ağaçları bulunuyor. Mersin, alıç, zakkum, böğürtlen, yabani gül, sütleğen, ılgın, ladin, kermes meşesi, kekik, yabani nane, kayıt, eğrelti ve sarmaşıkların alt florayı meydana getirdiği şelalede, topalak, su nanesi, kamış, su avizeleri, nilüfer gibi su bitkilerini görmek mümkün. Milli park içinde yabandomuzu, tilki, tavşan, sincap, yarasa, ibibik, ağaçkakan, üveyik, sazan, su kaplumbağası gibi yaban hayvanlarıyla köpek, yılan ve kertenkele yaşıyor.

Baraj ve şelaleyi besleyecek hat projesi tamamlandıktan sonra, şelalede su sorununun yaşanmayacağı öngörülüyor.