Gülen’in avukatı: Fethullah Gülen’in iadesi hukuki değil

Fethullah Gülen’in avukatı Nurullah Albayrak, Gülen’in Türkiye’ye iadesi konusunda, “Sayın Fethullah Gülen’in ABD’de ikamet adresinin bilinmesine, adli yardım talebi ile ifadesi alınmak istendiğinde, ifadesini, bulunduğu yerde verebileceği bilinmesine rağmen, bu şekilde bir işlem yapılması işlemin hukuki olmadığını göstermektedir” dedi.

Nurullah Albayrak, Gülen hakkında çıkarılan yakalama kararı ile ilgili açıklama yaptı.

Medyada yer alan iddiaların doğru olmadığını belirten Albayrak, haberlerde hukuki değerlendirmenin bulunmadığını vurguladı.

İade talebinin, Türkiye’nin hukuksuz taleplerde bulunduğunu tescil edeceğini belirten Albayrak, "Sayın Fethullah Gülen’in ABD’de ikamet adresinin bilinmesine, adli yardım talebi ile ifadesi alınmak istendiğinde, ifadesini, bulunduğu yerde verebileceği bilinmesine rağmen, bu şekilde bir işlem yapılması işlemin hukuki olmadığını göstermektedir. Sayın Gülen, beraatla sonuçlanan daha önceki iddialarla ilgili olarak adli yardımlaşma talebi gereğince ABD adli makamlarına ifade vermiştir. O zaman dahi Amerikan savcısının, iddiaların ciddiyetsizliğine karşı şaşkınlığını izhar ettiği de bilinmektedir. Bu soruşturmada adli yardım talebi yoluna başvurmaksızın algı yönetimi ve genel seçim sürecinde iç siyaset malzemesi olarak kullanmak amacıyla, bu girişimden sonuç alınamayacağı bilinmesine rağmen kasten bu yolun seçilmesi, yapılan bu işlemin siyasi olduğunu tek başına ortaya koymaya yeterlidir” dedi.

Kırmızı bültenin, bir soruşturma ya da kovuşturma kapsamında, hakkında tutuklama kararı çıkartılan kişinin yurt dışından iadesinin sağlanması amacıyla İnterpole üye ülkeler tarafından aranmasını temin etmek amacıyla İnterpol Genel Sekreterliği tarafından alınan polisiye tedbir olduğunu hatırlatan Albayrak, bir kimsenin yurt dışından iadesi sağlanmak amacıyla aranmasını teminen, İnterpol Genel Sekreterliği tarafından kırmızı bülten çıkartılması talebinde bulunulabilmesi için öncelikle istenilen kişi hakkında mahkemelerce çıkarılmış yakalama kararının bulunması gerekmediğini ve şüpheli veya sanık durumundaki kişiler hakkında uluslararası kırmızı bülten çıkarılması için, soruşturma aşamasında cumhuriyet başsavcılıklarınca, kovuşturma aşamasında mahkemelerce talepte bulunulabileceğini söyledi.

Albayrak ayrıca, kırmızı bülten talebi, “Suçluların İadesi ve Hükümlü Nakli Konularında Adlî Makamlarımızca Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar” konulu Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nün genelgesine uygun olarak hazırlanılan kırmızı bülten evrakının cumhuriyet başsavcılıkları veya mahkemeler tarafından Adalet Bakanlığı’na gönderilmesi suretiyle yapılabileceğini ifade etti.

‘İnterpol Genel Sekreterliği böyle bir durumda talebi olumlu karşılamayacaktır’

Temel mantık olarak kırmızı bültenin, yeri tespit edildiğinde ve yakalandığında ancak iadesi istenebilecek şahıslar için tanzim edilebileceğini dile getiren Albayrak, “Bir şahsın sadece ifadesinin alınması için kırmızı bülten düzenlenmez. Sadece ifade alınması, uluslararası adli yardımlaşma yoluyla yapılacak bir işlemdir. Yeri tespit edilip yakalandığında iadesi için yeterli delil bulunmayan bir şahıs için kırmızı bülten düzenlenmesinin talep edilmesi doğru değildir. İadesi için yeterli delil bulunmadan kırmızı bülten talebinde bulunsa dahi İnterpol Genel Sekreterliği talebi değerlendirirken, bu şartların varlığını arayacağından böyle bir durumda talep olumlu karşılanmayacaktır. Kırmızı bülten yalnızca bir şahsın iadesi amacıyla tanzim edilir. Şahsın iadesi şartları oluşmadığı durumlarda yani suçlamaların ciddi olmadığı durumlarda kırmızı bülten talep edilemez, edilse de İnterpol Genel Sekreterliği tarafından dikkate alınmaz. Adli makamlarca hazırlanan ve Adalet Bakanlığı'na iletilen kırmızı bülten evrakının öncelikle Adalet Bakanlığı tarafından genelgeye uygun olup olmadığı denetlenmektedir. Adli makamların talep evrakında istenen belgeler ve delil içeriği açısından eksiklik varsa evrak ilgili adli makama geri gönderilmektedir. Eksiklik yoksa evrak kırmızı bülten talep edilmesi için İçişleri Bakanlığı'na iletilmekte ve bu bakanlık tarafından da bir eksiklik bulunmadığı takdirde kırmızı bülten düzenlenmesi için merkezi Fransa Lyon’da bulunan İnterpol Genel Sekreterliği'ne kırmızı bülten başvurusu iletilmektedir” dedi.

İnterpol Genel Sekreterliği’nin öncelikle talebin gerekli olup olmadığı hususunda değerlendirme yaptığını kaydeden Albayrak, “Tutukluluk yerine adli yardımlaşma yoluyla alternatif yöntemlerle kişilerin ifadelerinin alınmasının daha makul bir yöntem olduğu durumlarda talep kabul edilmemektedir. Kırmızı bülten düzenlenmesi halinde şahıs aranmaya başlayacağı için İnterpol Genel Sekreterliği bu şekilde bir polisiye tedbiri uygulamadan önce o şahısla ilgili, şahsın vatandaşı olduğu ülkenin mahkemesinden verilmiş bir tutuklama kararı veya yakalama kararı olmasını aramaktadır. Sadece talepte bulunan ülkenin mahkemesinde verilmiş bir tutuklama kararı veya yakalama kararı olması yeterli olmayıp, şahıs yakalandığında suçun vahameti ve mevcut delil durumu itibariyle iadesi mümkün olması halinde kırmızı bülten düzenlenecektir. Talepte bulunan devletin suçu vahim olarak tarif etmesi mevcut delil durumunu kendisi için yeterli görmesi yetmeyecek, talep uluslararası hukukun temel prensipleri ve dünyada yaygın kabul görmüş hukuki teamüllere uygunluk arz ettiği ölçüde kabul görecektir. Bu şekilde keyfi uygulamalara neden olacak başvuruları engellemek ve zaman içerisinde kırmızı bültenin her durumda kullanılmasından doğan sorunların önüne geçilmek istenmektedir” ifadelerini kullandı.

‘Ülkelerin kırmızı bültene değer atfetmelerine göre 4 kategori bulunmakta’

İnterpol Genel Sekreterliği tarafından bir örgütün terör örgütü olarak kabul edilmesi için öncelikle Genel Sekreterlik Hukuk Birimi tarafından olumlu görüş bildirilmesi ve Genel Kurul’un da örgütün terör örgütü olarak kabul edilmesi gerekmekte olduğunun altını çizen Albayrak, şunları kaydetti:

“Genel Sekreterlik, devlet ve hükümet düzenini değiştirmek amacıyla kurulmuş ve bu amacını gerçekleştirmek için sivil insanları öldürdüğü sabit olan bir örgut için bile amacının politik ve siyasi olduğunu belirterek, terör örgütüdür şeklinde bir niteleme yapmaktan çekinmekte ve siyasi suçlarla ilgili bir işlem yapmanın İnterpolun Anayasası olarak kabul edlen Tüzüğün 3. Maddesi'ne aykırı olduğu gerekçesi ile kırmızı bülten düzenlenmesi talebini reddettiği bilinmektedir. İnterpol, terör örgütü olduğu AB, Avrupa Konseyi ülkeleri ve ABD tarafından kabul edilen grup üyeleri hakkında ise genellikle bu polisiye tedbirin uygulanması gerektiği düşüncesindedir. Terör örgütü olduğu AB, Avrupa Konseyi ülkeleri ve ABD tarafından kabul edilen suç örgütlerinin üyeleri hakkında sadece üye olduğundan bahisle kırmızı bülten düzenlememekte, talebe konu şahsın hangi somut ve suç teşkil eden eylemleri ile terör örgütünün eylemlerine dahil olduğunun delillerle ortaya konulmasını beklemektedir. Kırmızı bülten düzenlenmeden önce ya da düzenlendikten sonra kırmızı bülten düzenlenen şahısların avukatları İnterpol Genel Sekreterliği'ne başvurarak şahıs hakkındaki kırmızı bültene dayanak belgelerin birer örneğini isteyebilmekte; bilahare, kırmızı bülten düzenlenen suça ve dosyaya ilişkin itirazlarını Genel Sekreterliğe sunabilmekte; bunun üzerine, Genel Sekreterlik ilgili ülkeden ek bilgi talep edebilmekte; ek bilgilerin yetersiz olduğu kanaatine varıldığında ise kırmızı bülten kaldırılabilmektedir. Kırmızı bülten uluslararası bir tutuklama kararı olmayıp, İnterpole üye olan 180’in üzerindeki ülkeden herbirisinin kendisine farklı değer atfettiği ve suçluların tespitine yarayan polisiye bir işbirliği aracıdır. Ülkelerin kırmızı bültene değer atfetmelerine göre 4 kategori bulunmakta; bazı ülkeler kırmızı bülteni her halükarda uygulanması gereken bir tutuklama emri gibi görmekte, bazıları ise hiçbir durumda kendilerini bir şey yapma zaruretinde görmemektedir. ABD ve Anglo-Sakson ülkeleri, kırmızı bültene en az itibar eden ve bu bülten uyarınca en az işlem yapan ülkeler grubunda yer almaktadır. Kırmızı bültene, hukuki geçerliliği olan bir belge değil bir polisiye enstruman değeri atfeden çoğunluk batı ülkeleri, hakkında kırmızı bülten çıkarılan şahsı kendi ülkesinde tespit eder etmez durumu ilgili ülkeye bildirmekte ve o ülkenin kendisine iade talebi göndermesini istemekte, ancak bu evrak gelinceye kadar bir özgürlük kısıtlaması çoğunlukla olmamakta ve sadece kırmızı bülten düzenlenmiş olması iadenin de mümkün olacağı anlamına gelmemektedir. Kısacası iade işleminde ülkelerin çoğunluğu itibariyle iade talepnamesinin içeriğine, inandırıcılığına ve delillerin ciddiliğine bakmakta İnterpol Genel Sekreterliği'nin yapmış olduğu değerlendirmeyi yeterli görmeyip kendileri değerlendirme yapmaktadır.”

‘ABD tarafından Türkiye’ye terör örgütü üyesi iddiasıyla herhangi bir şahıs iade edilmedi’

ABD mevzuatı, kırmızı bülten gerekçesi ile yakalama tedbiri alınmasına imkan vermemekte olduğunu vurgulayan Albayrak, ABD makamlarının kişi hakkında bir kırmızı bülten bulunsa bile mutlaka iade evrakının kendilerine iletilmesi ve iade talebinde bulunulmasını şartını koşmakta olduğunu söyledi. İade evrakı gittiğinde, öncelikle ABD Adalet Bakanlığı’nın çok sıkı bir inceleme yaptığını dile getiren Albayrak, “Zira ABD Adalet Bakanlığı tarafından mahkemeye sunulan bir iade talebi kabul edilmediği takdirde Bakanlık bunu ciddi bir prestij zedelenmesi olarak görmekte, bu nedenle bu süreçteki değerlendirmelerini titizlikle yapmaktadır. Yapılan başvurunun mahkemeye iletilebileceği değerlendirdiğinde dosya iade konusunda bir karar vermek üzere Federal Mahkemeye gönderilmektedir. Mahkeme, iadesi istenen şahsın ve avukatının savunmalarını aldıktan ve dosya içerisinde yer alan bilgiler değerlendirildikten sonra talebin hukuka uygun ya da uygun olmadığı şeklinde karar vermektedir. Bugüne kadar ABD tarafından Türkiye’ye terör örgütü üyesi olduğu iddia edilen herhangi bir şahıs iade edilmemiştir.” dedi.

‘Bu işlemin siyasi olduğunu tek başına ortaya koymaya yeterlidir’

İnterpolün bir şahıs hakkında terör örgütü üyesi olduğundan bahisle kırmızı bülten düzenlemesi için öncelikle bahsi geçen terör örgütünün İnterpol tarafından terör örgütü olarak değerlendirilip listelerine bu şekilde geçirilmesi, arkasından bu şahsın belirtilen terör örgütünün eylemlerine hangi somut aktiviteleriyle katıldığının ve bunların suç teşkil eden yönlerinin delileriyle birlikte ortaya konulması gerektiğini belirten Albayrak, şunları kaydetti:

“Delilleri inandırıcı bulunmayan başvurular reddedilmektedir. Bu bilgiler ışığında net olarak söylenebilir ki İnterpol Genel Sekreterliği kırmızı bülten çıkartmayacak ve ABD de iade talebini mahkemeye dahi intikal ettirme gereği duymayacaktır. Bu kararlar, iddialar mesnetsiz ve hukuksuz olduğu için verilecek, ayrıca, bu kararlar Türkiye’nin hukuksuz taleplerde bulunduğunu da maalesef tescil edecektir. Yapılacak bu şekilde bir başvuru ile İnterpol Genel Sekreterliği örgüt anlayışımızın değiştiğini ve bir dizi senaryosundan örgüt çıkartılmaya çalışıldığını görecek. Bu talebi kabul etmediği gibi bu başvurunun oluşturacağı olumsuz hava nedeniyle bundan sonra yapılacak başvurular da değerlendirilmeyecektir. Bunun sorumluluğu da elbette bu talepte bulunulmasını isteyen ve yapanların üzerinde olacaktır. Sayın Fethullah Gülen’in ABD’de ikamet adresinin bilinmesine, adli yardım talebi ile ifadesi alınmak istendiğinde, ifadesini, bulunduğu yerde verebileceği bilinmesine rağmen bu şekilde bir işlem yapılması, işlemin hukuki olmadığını göstermektedir. Sayın Gülen, beraatle sonuçlanan daha önceki iddialarla ilgili olarak adli yardımlaşma talebi gereğince ABD adli makamlarına ifade vermiştir. O zaman dahi Amerikan savcısının, iddiaların ciddiyetsizliğine karşı şaşkınlığını izhar ettiği de bilinmektedir. Bu soruşturmada adli yardım talebi yoluna başvurmaksızın algı yönetimi ve genel seçim sürecinde iç siyaset malzemesi olarak kullanmak amacıyla, bu girişimden sonuç alınamayacağı bilinmesine rağmen kasten bu yolun seçilmesi, yapılan bu işlemin siyasi olduğunu tek başına ortaya koymaya yeterlidir.”