Kültür-Sanat

Denizcilik Lisesi'nde tahrip edilen iki resim İbrahim Çallı'nın mı?

Çallı'nın olduğu düşünülen resimlerde, boya işlemi sırasında sıçradığı düşünülen lekeler var

14 Ocak 2019 16:06

İstanbul Beşiktaş’ta bulunan Ziya Kalkavan Anadolu Denizclik Meslek Lisesi binasında 2 resim tahrip edildi. Eserlerin Türk resminin yapı taşlarından biri olan ressam İbrahim Çallı’ya ait olduğu düşünülüyor. Eserlerin üzerine badana işlemi sırasında boya sıçradığı, bir eserin üzerine de “bok” ifadesi yazıldığı görülüyor.

Okul yönetimi, T24'ün sorularını yanıtlarken eserlerin orijinalliği konusunda teyit edilemeyen açıklamalar yaptı. Eserlerin orijinal olduğunu söyleyen bir yönetici, eserlere yönelik olarak dönem dönem bakım yapıldığını kaydetti.

Bir ziyaretçi fark etti

Okul binasının bir katını kullanan Beşiktaş Milli Eğitim Müdürlüğü’nü ziyareti sırasında eserlerin üzerinde İbrahim Çallı imzasını gören bir ressam T24’e ulaştı. 

Eserlerin tahrip edildiğini gösteren fotoğrafları da paylaşan ressam gördüğü manzara karşısında "Skandal" yorumunu yaptı.

Ressamın "Eserler Çallı'ya ait" iddiasını açık kaynak aramaları destekliyor. Eserlerin üzerindeki imza ile açık kaynak aramalarında görülen Çallı imzalarının "aynı" denilebilecek ölçüde benzediği görülüyor.

Okul yönetimi: Eserler Çallı'nın

İki eserin de sol altında görülen "69/1" ve "69/2"  numaraları, devletin resimleri kayıt altına aldığı izlenimini veriyor.  Eserlerin yanına "İbrahim Çallı" başlığıyla sanatçının biyografisini asan okul yönetimi de, "Eserler İbrahim Çallı’ya mı ait” sorusuna "Evet" yanıtını veriyor. Ancak eserlerin hangi envantere kayıtlı olduğu bilinmiyor. 

"Kayıt altında olmayabilir"

Eserler hakkında soruşturma başlatılmadan konuşamayacağını ve yorum getiremeyeceğini kaydeden bir akademisyen, T24'ün sorularını yanıtlarken, "Çallı'nın yerli bir sanatçı olduğunu" hatırlatarak, "Eşe dosta yapılan resimler zaman zaman böyle ortaya çıkıyor. Soruşturma açılmadan açıklama yapmak mümkün değil" dedi.

İyi bir kopya mı?

Eserlerin yerinde incelenmemesi halinde Çallı’ya ait olup olmayacağı konusunda görüş bildirilemeyeceğini savunan uzman müzayedeciler de, T24'e, “İmza Çallı’ya ait gibi görünüyor. Ancak iyi bir kopya olabilir, ekspertiz işleminden geçmesi bizi gerçeği ulaştırabilir” yorumunu yaptı.

Eserler tahrip edildi

Her iki tabloda da binanın duvarlarına yapılan boya badana işlemleri sırasında sıçradığı düşünülen lekeler görünüyor. Bir eserin üzerine de “bok” ifadesi yazılmış. Başka ifadelerin de yazıldığı eserlere kim ya da kimler tarafından zarar verildiği bilinmiyor. 

Çallı'nın İnönü portresi, CHP ilçe binasında çıkmıştı

Bir sergi için Resim Heykel Müzesi'nden alınan ve 70 yıldır geri gelmeyen Çallı'nın 'İnönü portresi'nin 2011 yılında Eyüp CHP İlçe Başkanı'nın odasında asılı olduğu ortaya çıkmıştı. Eser kargoyla CHP Genel Merkezi'ne yollanarak Kültür Bakanlığı'na teslim edilmişti. 

Daha önce eseri çalınmıştı

Çallı'nın "Rumelihisarı Görüntüsü" adlı eseri 1980'li yıllarda çalınmıştı. Dönemin Çamlıca Kulübü yetkilileri çalınan eserin "gizlice bırakıldığını" belirterek "Korktuklarından kulübe bırakıvermişler" açıklaması yapmıştı.

İbrahim Çallı kimdir?

Türk Empresyonist Ressam İbrahim Çallı, 1882 yılında o zamanlar İzmir’e bağlı bulunan Çal kasabasında doğdu. (Çal kasabası bugün Denizli'ye bağlı.) 1906’da Şeker Ahmet Paşa’nın desteğiyle Sanayi-i Nefise Mekteb-i'ne giren Çallı, 1910 yılında mezun olduktan sonra Hikmet Onat ve Ruhi Arel’in de aralarında olduğu bir grupla Paris’e resim öğrenimine gönderildi. Ünlü ressam, Paris’te L’Ecole des Beaux Arts’da Fernand Cormon atölyesinde eğitim gördü.

I. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla yurda dönen ressam Sanayi-i Nefise’ye hoca olarak girdi. Çallı'nın yetiştirdiği öğrenciler arasında Şeref AkdikRefik Epikman, Saim ÖzerenElif NaciMahmut Cuda, Muhittin SebatiAli Avni Çelebi, Zeki Kocamemi ve Bedri Rahmi Eyüpoğlu öne çıkıyor. 

22 Mayıs 1960 yılında mide kanamasından ölen Çallı'nın eserleri arasında ağırlıkla portre, nü, peyzaj ve natürmortlar var.