Gündem

CHP'nin YSK Temsilcisi Yakupoğlu: Hayır, YSK daha önce böyle bir karar almadı çünkü...

"YSK, aldığı kararlar seçimi denetlenemez hâle getirdi"

18 Nisan 2017 16:33

T24 / Özel

CHP'nin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Temsilcisi Mehmet Hadimi Yakupoğlu, YSK'nın mühürsüz oyların da geçerli olacağına dair aldığı son dakika kararına tepki gösterdi ve Başkan Sadi Güven'in "Bizim daha önce de emsal kararlarımız oldu" açıklamasının "gerçeği yansıtmadığını" söyledi. "Aldık dediği doğru. Gerekçe de doğru. Ama bu tür bir karar alınmadı" diyen Yakupoğlu, önceki seçimlerdeki prosedürleri T24'e şöyle anlattı:

"Sandık kurulları sayıyordu oy pusulalarını. Mühürlü ile mühürsüzü ayırıyorlardı. Mühürsüzlerin sayısını tutanağa yazıyorlardı. Tutanağa yazıldıktan sonra bunlar geçerli ya da geçersizdir diye bir karar veriyordu. Önce İlçe Seçim Kurulu'na itiraz ediyordu. Onu beğenmeyen İl Seçim Kurulu'na itiraz ediyordu. Onu da beğenmeyen Yüksek Seçim Kurulu'na geliyordu. İşte bu kararlar o itiraz kararları. Önceki kararların tamamı da mahalli idareler seçimine ait. Belediye başkanı, muhtar, İl Genel Meclisi üyesi gibi... Ve o zaman YSK, seçim sonucunu etkilemediği takdirde veriyordu kararını. Önceden bunun sayılmasını engelleyecek türde bir karar vermedi YSK. Bu ilk defa oldu."

"Şu anda ben seçimin sonucunu denetleyemiyorum. 1 milyon 300 bin fark var" diyen Yakupoğlu, "Şimdi 50 milyon oy kullanıldı. Bu arkası mühürsüz olan oy pusulalarının sayısı 1 milyon 300 binin altında mı, üstünde mi? Üstündeyse seçimin iptali gerekiyor zaten. Seçimi bu şekilde 'Hayır' kazanıyor" ifadesini kullandı.

"İtirazlarını sözlü olarak yaptığını ve oy ya da karar verme merciinde bulunmadığının" altını çizen Yakupoğlu, "Oy pusulaları sayılsın, sandık kurulları geçerli ya da geçersiz diye kararlar versin, itirazında bulundum. 1950'den beri Türkiye'de böyle tartışılan bir seçim olmadı" diye konuştu.

CHP'nin YSK Temsilcisi Yakupoğlu'nun mühürsüz oy tartışmasına ilişkin olarak T24'e yaptığı değerlendirmeleri şöyle:

"YSK'nın kararın gerekçesine ilişkin 'Bizim daha önce de emsal kararlarımız var' dediği konu yanlış, gerçeğe aykırı. 
Konuyu AGİT temsilcileri ile de görüştüm. Ve bu düşüncelerim; yani alınan kararın önemli bir güveni ortadan kaldırdığını ve kanuna aykırı olduğu AGİT'in ön raporunda da yer aldı. Seçimin iptali için YSK'ya başvurma kararımızda bu kanuna aykırı karar nedeniyle.

"Böyle bir karar ilk defa oldu"

YSK Başkanı diyor ki; 'Biz 2014 öncesinde de bu kararları aldık' diyor. Aldık dediği doğru. Gerekçe de doğru. Ama bu tür bir karar alınmadı. Sebebine gelince şu. Şimdi 298 sayılı kanunun 77. maddesinde sandık kuruluna bir görev vermiş kanun koyucu. Diyor ki; 'Oy pusulasının arkasını mühürleyeceksin." 98. maddesinde de diyor ki; 'Oy zarfının üzerini mühürleyeceksin.' 101. maddenin 3. fıkrasında ise diyor ki; 'Mühürsüz oy pusulaları geçersizdir.' Yani, sandık kurulu hata yapsa dahi seçmenin oyu geçersizdir. Seçim güvenliğini, kamu güvenliğini, seçmenin seçme hakkının üzerinde görmüş. Şimdi 2014 öncesi kararlarda, Sayın Sadi Güven'in bahsettiği kararlar şöyle; aynı kanunlar o zaman da geçerliydi. Aynı genelge o zaman da vardı. Ne oluyordu, sandık kurulları sayıyordu oy pusulalarını. Mühürlü ile mühürsüzü ayırıyorlardı. Mühürsüzlerin sayısını tutanağa yazıyorlardı. Tutanağa yazıldıktan sonra bunlar geçerli ya da geçersizdir diye bir karar veriyordu. Önce İlçe Seçim Kurulu'na itiraz ediyordu. Onu beğenmeyen İl Seçim Kurulu'na itiraz ediyordu. Onu da beğenmeyen Yüksek Seçim Kurulu'na geliyordu. İşte bu kararlar o itiraz kararları. Önceki kararların tamamı da mahalli idareler seçimine ait. Belediye başkanı, muhtar, İl Genel Meclisi üyesi gibi... Ve o zaman YSK şunu diyordu; Bu sandıkta çıkan sonuca göre, burada mühürsüz olan pusulaların hepsi geçersiz dahi olsa seçim sonucunu etkilemediğine göre diyor, bunlar da seçmenin bir kabahati yok, sandık kurulunun kabahati. Bunlar geçerli olsun dediği kararlar. Ama seçim sonucunu etkilemediği halde verdi bu kararları. Önceden bunun sayılmasını engelleyecek türde bir karar vermedi YSK. Bu ilk defa oldu.

"YSK, seçimi denetlenemez hale getirdi"

Bu neyi getirdi biliyor musunuz; şu anda ben seçimin sonucunu denetleyemiyorum. Çünkü 1 milyon 300 bin fark var. Şimdi 50 milyon oy kullanıldı. Bu arkası mühürsüz olan oy pusulalarının sayısı 1 milyon 300 binin altında mı, üstünde mi? Üstündeyse seçimin iptali gerekiyor zaten. Seçimi bu şekilde 'Hayır' kazanıyor. Altındaysa ancak bu seçim sonucu geçerli hâle gelecek. Ben şimdi bunu bilebiliyor muyum, bilemiyorum. Niye? Çünkü bunların sayılmasını engelledi Yüksek Seçim Kurulu. Bunu kendisi de 'Ne kadar mühürsüz oy var, bilmemiz mümkün değil' diye söyledi Sadi Güven. Yeniden bütün oyları saysak dahi yine bilemeyiz. Çünkü pek çok kişi sonradan mühürledi bunları. Torbalar kaç gündür ağzı açık şekilde duruyor. Anayasanın 79. maddesine göre, YSK kararlarına karşı itiraz yok ve Anayasa Mahkemesi'ne de gidemiyorsunuz. Biz seçimin iptalini isteyeceğiz. Seçimin sonucunu denetlenemez hale getirdikleri için iptalini isteyeceğiz.

"2014'te Yalova seçimi neden iptal edildi?"

Mesela 2014'te 14 tane belediye başkanlığı seçimini niye iptal etti YSK? Yalova'da 7 farkla biz kazanmıştık, 9 tane kısıtlı seçmenin oy kullandığı tespit edildi. Kısıtlı seçmen sayısı aradaki farktan fazla olduğu için belediye başkanlığı seçimi iptal edildi. Neydi, kısıtlı seçmenin oyu geçersiz oydu. Şimdi burada mühürsüz oy pusulalarının sayısı 1 milyon 300 bin olursa ne olur seçim iptal edilir. Zaten AGİT'e bunu anlatınca AGİT de ön raporuna bunu aldı.

"Sandık başkanlarına
'mühürleyin' diye talimat verildi"

Bir de ayrıca şu var; sandıklarda oy sayım dökümü başladıktan sonra bu kararı aldılar. Doğu'da sandıklar açılmıştı. Saat 16.10'da girdi AKP'li YSK Temsilcisi Recep Özel'in dilekçesi. Ayrıca YSK, 166 bin sandık kurulu başkanına seçim günü sabahtan ne yapmaları gerektiği yolunda talimat SMS'i atar. 16 Nisan günü saat 05.58'de sandık kurulu başkanlarına YSK'nın ilk gönderdiği mesaj, zarfları ve oy pusulalarını sayın, tutanak defterine geçin ve mühürleyin mesajı. Sabahleyin mühürleyin diye talimat verdi, daha sandıklar açılır açılmaz 'Mühürsüzler geçerli' dedi. Bir şey daha 135 sayılı genelgede de bu konu yazıyor. YSK'nın genelgeleri Resmi Gazete'de yayımlanır. E sen genelgenin hükmünü değiştirdin. Yayımlandın mı Resmi Gazete'de yayımlamadın. Nereden tutayım ben bunu şimdi? Peki sen şimdi böyle bir karar alıyorsan, bundan sonraki yapılacak ilk seçimde ben senin genelgeyi, kanunu değiştirmeyeceğinden nasıl emin olacağım?

"Oy ya da karar verme merciinde değilim"

Ben dün Sayın Recep Özel'in teklifine ilişkin olarak, 'Kabul ya da ret kararı vermeyin, karar verilmesine yer olmadığına deyin' teklifinde bulundum. Oy pusulaları sayılsın, sandık kurulları geçerli ya da geçersiz diye kararlar versin. Bunlar önünüze gelsin. Hepsi gelince mühürsüz oy pusulalarının sayısı ortaya çıkacak. 'Evet' ile 'Hayır' arasındaki fark ortaya çıkacak. Seçim sonucuna etkili değilse bu arada çıkan fark önceki verdiğiniz kararlar gibi bir karar verin dedim. Şimdi verirseniz bu rakamları göremeyiz dedim. 1950'den beri Türkiye'de böyle tartışılan bir seçim olmadı."

İlgili Haberler