Çekya'da 20 ve 21 Ekim tarihlerinde düzenlenen genel seçimlerin galibi milyarder iş adamı ve eski Maliye Bakanı Andrej Babiş oldu. Siyasi üslubu ve iş dünyası geçmişinden dolayı ABD Başkanı Donald Trump'a benzetilen Babiş'in ANO ("Evet") partisi resmi olmayan sonuçlara göre oyların yaklaşık yüzde 30'unu alarak birinci parti oldu.
Oyların tamamına yakının sayıldığı seçimlerde, ANO'yu yaklaşık yüzde 11 ile göçmen karşıtı, sağcı Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi (SPD) takip ederken, mevcut hükümet koalisyonunun lideri Sosyal Demokrat Parti (CSSD) yüzde 7'lik oyla altıncı sırayı alabildi. Bu oran aynı zamanda CSSD'nin, Çekoslovakya'nın bölünmesinden bu yana en düşük seçim performansı.
Babiş'in partisinin zaferi, ülkenin çeyrek asırlık tarihinde ana akım bir partinin kazanamadığı ilk seçim olarak tarihe geçti. Gayriresmî sonuçlar üzerine, partisi adına Çek Haber Ajansı'na bir açıklama yapan ANO Genel Başkan Yardımcısı Jaroslav Faltynek, koalisyon görüşmeleri için ilk olarak mevcut hükümet ortakları CSSD ve Hristiyan Demokratlara (KDU-CSL) teklif götüreceklerini söyledi.
Faltynek ayrıca ortaya çıkan tablonun, seçmenin Babiş'e güvendiği anlamına geldiğini ve iş adamının bir sonraki başbakan olması gerektiğini söyledi.
CSSD gelişen ekonomiye rağmen başarısız
Avrupa Birliği üye ülkeleri arasında işsizliğin en düşük olduğu Çekya aynı zamanda istikrarlı bir bütçeye ve hızla büyümekte olan bir ekonomiye sahip. Buna rağmen ANO ve KDU-CSL ile koalisyon kuran Sosyal Demokratlar bu seçimlerden başarısız ayrıldı.
İktidara gelmesi durumunda ülkeyi bir iş adamı gibi yöneteceği sözünü veren 63 yaşındaki Babiş, seçim programı ile ana akım partilere ters düşen bir siyaset vadederken, Brüksel'in uyguladığı mülteci alım kotalarına da karşı çıkıyor. Göçmen karşıtı ANO'nun başkanı, aynı zamanda ana akım partilerin liderlerini yolsuzlukla suçluyor.
Kesin sonuçların açıklanmasını takiben başlayacak koalisyon görüşmelerinin iki hafta sürmesi bekleniyor. ANO yönetimi seçimlerden önce gerekli görülmesi durumunda hükümet kurmak için komünistlerle ya da SPD ile görüşebileceğinin işaretini vermişti.
Babiş'in maliye bakanı olduğu dönemde karıştığı usulsüzlüklerden dolayı görevine son verilmişti. İş adamına AB sübvansiyonlarında 2,4 milyon Euro'luk yolsuzluk yaptığı suçlaması yöneltilirken, komünist dönemdeki gizli polisle birlikte çalıştığına dair yargılandığı bir dava ekim ayında tekrar açıldı.
Çekya Cumhurbaşkanı Miloş Zeman, siyasi teamül uyarınca koalisyon görüşmeleri için bir ay süre tanıyacağını, yeni meclis toplanana kadar mevcut hükümetin göreve devam etmesine izin vereceğini söylemişti.
