T24 Ankara
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2017 Yılı Merkezi Yönetim Kesin hesap Kanunu Tasarısı görüşmeleri yarın 10 Aralık Pazartesi günü Genel Kurul’da görüşülmeye başlanacak. 12 gün sürecek bütçe maratonu 21 Aralık 2018 günü tamamlanacak. Bütçenin açış ve kapanış konuşmasını yapacak olan TBMM Başkanı Binali Yıldırım’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adaylığı için istifasını bütçenin bitiminden sonra yapması bekleniyor.
Tek mikrofon konuldu
Bütçe görüşmeleri Anayasa’nın 161. Maddesi ile İç Tüzüğün ‘Yürütmenin Temsili’ başlıklı 62. Maddesi ile iç tüzüğün diğer ilgili maddeleri uyarınca gerçekleştiriliyor. İlk gün yapılacak konuşmalarda, yürütme temsilcisi bütçe sunuşu yapacak. Siyasi parti grupları ve yürütme temsilcisi 60 dakika konuşacak. Şahıslar adına konuşma süresi ise 10’ar dakika. 11 Aralık Salı gününden itibaren 8 tur halinde bakanlıkların ve merkezî yönetim bütçe kapsamındaki diğer kamu kurum ve kuruluşlarının gelir-gider cetvelleri ayrıntılı bir şekilde ele alınacak. Genel Kurul’da yürütme temsilcileri, Bütçe Komisyonu Başkanı, TBMM Bütçe Başkanlığı ve TBMM Kanunlar ve Kararlar Başkanlığı temsilcisine tahsis edilenler dışındaki koltuklarda kendi aralarındaki mutabakata göre oturacak. Komisyon sırasında parlamenter sistemine aksine tek mikrofon konuldu.
İç tüzük uyarınca Sayıştay dışında yürütme temsilcileri kamu kurum ve kuruluşları bütçelerinde soru- cevap kısmında yetkileri bulunmuyor. Buna göre, vekillerin sorularına komisyon başkanı yanıtlayacak.
Bütçe görüşmelerine 10 Aralık 2018 Pazartesi günü saat 13.00’te başlanacak, bütçe kanunu teklifi ve kesin hesap kanunu tasarısının görüşmelerinin bitimine kadar, resmî tatil günleri dâhil, her gün saat 11.00’den günlük programın tamamlanmasına kadar çalışmalar sürdürülecek. Bütçe görüşmelerinin son günü olan 21 Aralık 2018 Cuma günü görüşmelere saat 14.00’te başlanacak ve bu birleşimde bütçe kanunu teklifi ve kesin hesap kanunu tasarısının görüşmelerinin bitimine kadar çalışmalar devam edecek.
Yürütmenin temsili
MADDE 62- Bütçe sunuş konuşmasını Yürütme adına Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bir bakan yapar. Bütçe ve kesinhesap kanun tekliflerinin görüşüldüğü Genel Kurul oturumlarına Yürütme adına Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar katılabilir ve görüş bildirebilir.
Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar veya zorunlu durumlarda bakan yardımcıları ve üst kademe kamu yöneticileri Anayasanın 119 uncu maddesindeki hallerde Meclis Başkanının daveti üzerine bilgilendirme yapmak üzere Genel Kurul oturumlarına katılabilir.
Sayıştay Başkanı veya yetkilendireceği daire başkanı ya da üye, gerektiğinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde açıklama yapabilir,
Bütçe takvimi konusunda Genel Kurul’da kim ne demişti:
CHP GRUBU ADINA ENGİN ALTAY (İstanbul) –Bu bütçe sadece 880 milyar gelir, 960 milyar gider içeren ve 80 milyar da açık öngören bir rakamlar manzumesinden ibaret değildir. Bütçe esas itibarıyla öngörüdür. Bütçe bir yüzleşmedir, hesap vermektir. Bütçe aslında bir vizyon belgesidir. Bütçe bir muhasebedir. Bütçe aynı zamanda bir çek balans işidir. Bütçe bir tasarımdır. Bütçe bir denetimdir ve bütçe hesap vermektir. Yürütme organının, kullandığı paranın sahibi olan yüce milletin temsilcilerine burada hesap vermesi sürecidir. Sayın milletvekilleri, on gün, on bir günde bu bütçeyi, Türkiye'nin sorunlarını Türkiye Büyük Millet Meclisinde yeterince irdeleyebilme imkânımız yoktur.
Şiddet gören kadını burada konuşmalıyız. İş arayan işsizin sorununu burada konuşmalıyız.
Suriyeli 4 milyon sığınmacının Türkiye’de yarattığı tramvayı da bu bütçe vesilesiyle burada konuşabilmeliyiz değerli milletvekilleri. Yurt ve barınma sorunu yaşayan üniversitelilerin sorunlarını da bu bütçe vesilesiyle burada enine boyuna konuşmamız gerekiyor. Emeklilikte yaşa takılanların, 3600 ek göstergeyi bekleyen kamu görevlilerinin sorunlarını, “iş kazası” adı altında işlenen iş cinayetlerini de bu bütçe vesilesiyle burada konuşabilmemiz lazım. Cemevlerinin sorunları var, açık yüreklilikle burada bunları konuşmamız lazım. Din görevlilerimizin ve camilerimizin de sorunları var, bunları da bu bütçe vesilesiyle burada konuşabilmemiz lazım. Atanamayan öğretmenlerin sorunlarını burada konuşabilmemiz lazım. Okulların ihtiyaçları için kıvranan okul aile birliklerinin sorunlarını da burada konuşmamız lazım.
İYİ PARTİ GRUBU ADINA İSMAİL TATLIOĞLU (Bursa) – Esasen bütçe nedir? Hani bir söz var İslam dünyasında, “Hac Arafat’tan ibarettir.” İnanın hükûmet etmek de bütçeden ibarettir, bütün maharet budur. Dolayısıyla Parlamentonun en birinci ve en baskın görevi, milleti adına bütçe hakkını kullanarak doğru, düzgün ve geniş müzakere edilen bir bütçe ortaya koymaktır ve özellikle içinde bulunduğumuz konjonktür çok önemlidir. Bu, içinde bulunduğumuz ve yüz yüze kaldığımız bu ekonomik sıkıntının giderek arttığı dönemde bu sorunlarla yüzleşmeli ve bu sorunları çok detaylı konuşmalıyız. Bu dönem bilhassa Parlamentonun temel görevi, içinde bulunduğumuz konjonktürü aşacak bir bütçe yapmaktır. Bunu, bizim teklifimiz İYİ PARTİ olarak, gelin, hep beraber ekonomik sıkıntılarımızı, krizi aşacak bir bütçe oluşturalım; bunun arkasına hepimiz imza koyalım, imza koyabilecek bir bütçe oluşturalım.
GARO PAYLAN (Devamla) – Değerli arkadaşlar, bütçeler bir ülkenin vicdanıdır. Biz, Plan ve Bütçe Komisyonunda tam yirmi gün boyunca saraydan gelen fermanı görüştük arkadaşlar. Tam yirmi gün boyunca 300 saat görüştük, bakın 300 saat; birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci partiyle arkadaşlar. Ya saray öyle muhteşem bir bütçe hazırlamış ki 300 saatte biz bütçenin bir virgülünü değiştiremedik arkadaşlar. 300 saatte 150 milletvekili konuştu, bir virgül değiştiremedik. Oysa bütçeler bir ülkenin vicdanı ve bu kadar vicdansız ve adaletsiz bütçeye karşı gerekli düzenlemeleri yapamadık.
Değerli arkadaşlar, yirmi çalışma günü çalıştık, şimdi Genel Kurulda on iki çalışma gününde bitirilmek isteniyor. Oysa bu maddeler de arkadaşlar, bu bakanlıklar torba bakanlıklar. Tarım Bakanlığına Orman Bakanlığı eklendi, Dışişleri Bakanlığına AB Bakanlığı eklendi, pek çok bakanlık birleştirildi. Bu yetmezmiş gibi, bakanlıkların da birleşerek görüşülmesi öneriliyor. Biz buna karşıyız ve Cumhuriyet Halk Partisinin on dokuz gün görüşülmesi önerisini destekliyoruz.
