Politika

AKP’de ‘330’ önlemi; dokunulmazlıkta basit çoğunluk mu uygulanacak?

Basit çoğunluk ile Genel Kurul'da olası bir tartışmanın önüne geçilmesi hedefleniyor

17 Mayıs 2016 20:43

AKP, TBMM Genel Kurulu’nda bugün hakkında fezleke olan milletvekillerini dokunulmazlıklarını kaldırılması için yapılacak birinci tur oylamasında 330’un altında bir rakam çıkarak paketin düşmesini önlemek için Anayasa Mahkemesi’nin 2007/68 tarihli kararını hazırda bekletiyor. 

Bu karara göre, Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, ilgili dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve dönemin CHP yönetimini açtığı iptal davasında şekil yönünden inceleme yapan Anayasa Mahkemesi (AYM),  anayasa değişiklik teklifi oylamalarında son tur oylamanın esas alacağını da öngören bir karar vermişti. Yüksek mahkemenin kararını da dikkate alan AKP, anayasa değişiklik teklifinin maddelere geçilmeden önce yapılacak birinci aşama oylamasında beşte üç  (330) yerine basit çoğunluk aranabileceğini düşünüyor. Böylelikle, Genel Kurul’da olası bir tartışmasının önüne geçilebileceğini  düşünüyor.

Anayasa değişikliklerinin nasıl yapılacağı Anayasanın 175. TBMM iç tüzüğünün 93 ve 94. Maddelerinde düzenleniyor.

Anayasa maddeleri şöyle:

Anayasanın değiştirilmesi, seçimlere ve halkoylamasına katılma

MADDE 175- (Değişik: 17/5/1987-3361/3 md.)

Anayasanın değiştirilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az üçte biri tarafından yazıyla teklif edilebilir. Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki teklifler Genel Kurulda iki defa görüşülür. Değiştirme teklifinin kabulü Meclisin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyuyla mümkündür.

Anayasanın değiştirilmesi hakkındaki tekliflerin görüşülmesi ve kabulü, bu maddedeki kayıtlar dışında, kanunların görüşülmesi ve kabulü hakkındaki hükümlere tâbidir.

Cumhurbaşkanı Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları, bir daha görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderebilir. Meclis, geri gönderilen Kanunu, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile aynen kabul ederse Cumhurbaşkanı bu Kanunu halkoyuna sunabilir.

Meclisce üye tamsayısının beşte üçü ile veya üçte ikisinden az oyla kabul edilen Anayasa değişikliği hakkındaki Kanun, Cumhurbaşkanı tarafından Meclise iade edilmediği takdirde halkoyuna sunulmak üzere Resmî Gazetede yayımlanır.

Doğrudan veya Cumhurbaşkanının iadesi üzerine, Meclis üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile kabul edilen Anayasa değişikliğine ilişkin kanun veya gerekli görülen maddeleri Cumhurbaşkanı tarafından halkoyuna sunulabilir. Halkoylamasına sunulmayan Anayasa değişikliğine ilişkin Kanun veya ilgili maddeler Resmî Gazetede yayımlanır.

Halkoyuna sunulan Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların yürürlüğe girmesi için, halkoylamasında kullanılan geçerli oyların yarısından çoğunun kabul oyu olması gerekir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların kabulü sırasında, bu Kanunun halkoylamasına sunulması halinde, Anayasanın değiştirilen hükümlerinden, hangilerinin birlikte hangilerinin ayrı ayrı oylanacağını da karara bağlar.

Halkoylamasına, milletvekili genel ve ara seçimlerine ve mahallî genel seçimlere iştiraki temin için, kanunla para cezası dahil gerekli her türlü tedbir alınır.

 Anayasada değişiklik tekliflerinin kabulü

MADDE 94– Anayasada değişiklik tekliflerinin birinci ve ikinci görüşmelerinde, maddelerin kabulü ile ikinci görüşmenin sonunda tümünün kabulü üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyu ile mümkündür.

Birinci görüşmede gerekli çoğunlukla kabul oyu alamayan bir madde ikinci görüşmede de gerekli çoğunlukta kabul oyu alamamışsa reddedilmiş olur.

Teklif hakkında verilen değişiklik önergesinin kabulü halinde, kabul için gerekli beşte üç çoğunluğun tespiti için bu önergenin oylanması gizli oylama suretiyle tekrarlanır.