Dünya

ABD'de hükümet 'kapalı', kamu hizmetleri aksıyor

Hükümetin 'kapanması' ne anlama geliyor, kimler etkileniyor?

22 Ocak 2018 17:15

ABD'de federal hükümet, geçici bütçe tasarısının Senato'dan geçememesi nedeniyle Donald Trump'ın başkanlığının birinci yıl dönümünde resmi olarak kapanmasının ardından kamu hizmetlerinin aksadığı aktarıldı. Yüz binlerce kamu çalışanı işe gidemezken, Ulusal parklardan New York'ta bulunan Özgürlük Heykeli'ne ve müzelere kadar birçok turistik merkez ve kurumun da kapatıldığı belirtildi.

Kamu çalışanlarının önemli bir bölümü ücretsiz izne çıkarılıyor ve bir süre daha maaş alamayacaklar. Senato federal hükümetin kapatılmasına karşı kısa süre içinde bir çözüm bulmazsa birçok devlet programı da askıya alınacak.

Temsilciler Meclisi, federal hükümetin 16 Şubat'a kadar finanse edilmesini öngören tasarıyı onaylamıştı.

Bu tasarının yürürlüğe girmesi için Senato'da 60 oy alarak onaylanması gerekiyordu. Ancak 60 oya ulaşılamadı.

Hükümetin 'kapanması' ne anlama geliyor?

ABD'de hükümetin "kapanması" Cumhuriyetçiler açısından büyük prestij kaybı. Bu, Kongre'nin her iki kanadında da çoğunluğu oluşturan bir iktidar partisinin başına ilke kez geliyor.

Ülkedeki düzenlemeye göre, Kongre kalıcı bütçe onaylanana kadar geçici ek bütçelerle arayı kapatamazsa "hükümet kapanıyor", acil ve temel hizmetler dışında tüm kamu faaliyetleri duruyor.

Bütçe görüşmeleri sırasında hükümetin, kapanmanın eşiğine gelmesi sıkça rastlanan bir durum. Bununla birlikte, bütçenin öngörülen tarihe kadar yetiştirilemeyip hükümetin kapanması ise oldukça ender durumlarda yaşanıyor.

Ancak ABD tarihinde ilk kez, hem Temsilciler Meclisi'ne hem Senato'ya hem de Beyaz Saray'a hakim bir parti yönetimdeyken federal hükümet "kapanmış" oldu.

Kimler etkileniyor?

"Kapatma" dönemlerinde federal hükümetin çalışanları "muaf" ve "muaf olmayan" olarak ikiye ayrılıyor.

Muaf olmayan personele, kapatma dönemlerinde "izinli" olduklarını bildiren mektuplar gönderiliyor ve ücretleri bu süre içinde ödenmiyor.

Kapatma sona erdiğinde, zorunlu izne çıkarılan kamu çalışanlarının ödemeleri hemen her zaman geriye doğru yani kapatma dönemini de kapsayacak şekilde yapılmaya başlanıyor. İzne çıkarılmayan temel kamu hizmetlerinde çalışanların da maaşları kesiliyor ama onlar çalışmayı sürdürüyorlar.

Ordu mensupları ile hava trafik kontrolü, sağlık hizmetlerinin önemli bölümü, afet yardım çalışmaları, elektrik idaresi, cezaevleri, sosyal güvenlik ve diğer kamu yardımları alanında çalışanlar genellikle kapatma dönemlerinde çalışmaya devam ediyor. Fakat birçok diğer kamu faaliyeti sekteye uğruyor.

Özellikle de vize ve pasaport başvuru süreçlerinin uzaması bekleniyor.

2013 yılındaki hükümet kapatma sırasında ulusal parkların kapanması, vize ve pasaport hizmetleri aksaması çok tepki almıştı.